Aleksiej Nikołajewicz Pierwuszyn (ros. Алексей Николаевич Первушин, ur. 7 września?/20 września 1905 w Termezie, zm. 6 kwietnia 1975 w Moskwie) był radzieckim wojskowym, który osiągnął stopień generała majora.
Życiorys
Urodził się w Termezie. W 1919 roku wstąpił do Armii Czerwonej, gdzie służył jako żołnierz w Termezowskim konnym zwiadzie wojsk pogranicznych. Podczas wojny domowej uczestniczył w walkach we wschodniej Bucharze.
Po zakończeniu wojny domowej w 1922 roku ukończył 15 ałma-atski kurs kawalerii i objął dowództwo nad plutonem kawalerii. W latach 1922–1926 brał udział w walkach z basmaczami w Uzbekistanie. W październiku 1927 roku został szefem wydziału zwiadu w Północnej Grupie Wojsk w Turkmenistanie. Następnie zajmował różne stanowiska, w tym komendanta szkoły pułkowej, pomocnika szefa sztabu oraz szefa sztabu pułku kawalerii, a także szefa wydziału operacyjnego i pomocnika szefa sztabu dywizji kawalerii. W tym czasie ukończył również Wyższą Wschodnią Szkołę Wojskową w 1926 oraz 1934 roku.
W 1939 roku został oficerem do zleceń dowódcy Grupy Frontowej Zabajkalskiego Okręgu Wojskowego, biorąc udział w walkach nad Chałchin-Goł przeciwko wojskom japońskim. Następnie był oficerem do zleceń dowódcy 8 Armii, uczestnicząc w wojnie radziecko-fińskiej. W kwietniu 1941 roku objął funkcję zastępcy dowódcy 156 Dywizji Strzeleckiej w Odeskim Okręgu Wojskowym.
Po ataku Niemiec na ZSRR został dowódcą 106 Dywizji Strzeleckiej, którą dowodził do grudnia 1941 roku. W tym czasie dywizja ta uczestniczyła w walkach na Krymie, w obronie linii na Perekopie oraz w obronie półwyspu Kerczeńskiego i miasta Kercz.
W grudniu 1941 roku objął dowództwo nad 44 Armią, kierując nią podczas operacji desantowej na półwysep kerczeński. Dowodził nią do stycznia 1942 roku, kiedy to 12 stycznia został ciężko ranny w wyniku bombardowania sztabu 44 Armii.
Od stycznia 1942 do sierpnia 1943 roku przebywał na leczeniu. Po powrocie do służby został zastępcą dowódcy Środkowoazjatyckiego Okręgu Wojskowego, funkcjonując na tym stanowisku do marca 1944 roku. W okresie od 19 sierpnia do 11 września 1943 roku pełnił obowiązki dowódcy tego okręgu. W marcu 1944 roku został zastępcą dowódcy Odeskiego Okręgu Wojskowego, którym dowodził do zakończenia wojny.
Po wojnie pracował jako pomocnik ds. wyszkolenia dowódcy Odeskiego Okręgu Wojskowego. W 1950 roku ukończył wyższy kurs akademicki w Wyższej Akademii Wojskowej im. Woroszyłowa. Po tym ukończeniu, w maju 1950 roku, został pomocnikiem ds. wyszkolenia dowódcy Nadbałtyckiego Okręgu Wojskowego, pełniąc tę funkcję do czerwca 1953 roku. Następnie, do grudnia 1953 roku, pozostawał do dyspozycji wydziału kadr Ministerstwa Obrony ZSRR, po czym przeszedł do rezerwy.
Po przejściu do rezerwy osiedlił się w Moskwie, gdzie zmarł.
Awanse
generał major (1 stycznia 1942)
Odznaczenia
- Order Lenina
- Order Czerwonego Sztandaru (czterokrotnie)
- Order Kutuzowa II kl.
- Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej”
- Medal „Za obronę Kaukazu”
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty”
Przypisy
Bibliografia
Великая Отечественная. Командармы. Военный биографический словарь. Moskwa: Кучково поле, 2005, s. 169-170. ISBN 5-86090-113-5. (ros.).
