Aleksiej Stanisławowicz Jelisiejew (ros. Алексей Станиславович Елисеев; urodził się 13 lipca 1934 roku w Żyzdra, obwód kałuski, ZSRR) – był radzieckim kosmonautą, posiadającym tytuł Lotnika Kosmonauty ZSRR.
Życiorys
Ukończył wyższą szkołę techniczną im. Baumana w Moskwie. W 1957 roku podjął pracę w biurze konstrukcyjnym jako inżynier. W 1962 roku uzyskał tytuł kandydata nauk technicznych w Moskiewskim Instytucie Fizyczno-Technicznym. Do oddziału kosmonautów został przyjęty 27 maja 1968 roku, a jego członkostwo trwało do 19 grudnia 1985 roku.
Loty załogowe
Jelisiejew brał udział w trzech załogowych lotach kosmicznych:
-
W dniach 15–17 stycznia 1969 roku uczestniczył w locie statku kosmicznego Sojuz 5. W skład załogi wchodzili także: Boris Wołynow oraz Jewgienij Chrunow. Podczas tego lotu po raz pierwszy na orbicie doszło do połączenia dwóch pilotowanych statków kosmicznych – Sojuz 4 i Sojuz 5. Jelisiejew i Chrunow przeszli przez otwartą przestrzeń kosmiczną do wnętrza Sojuza 4, którym dowodził Władimir Szatałow. Po trzydniowym locie, 17 stycznia, załoga wylądowała na terytorium ZSRR.
-
W dniach 13–18 października 1969 roku, razem z Władimirem Szatałowem, wziął udział w locie statku kosmicznego Sojuz 8. Był to pierwszy grupowy lot załogowy trzech statków kosmicznych – Sojuza 6, Sojuza 7 i Sojuza 8. W planach było połączenie dwóch ostatnich statków na orbicie, podczas gdy trzeci miał filmować całą operację z pewnej odległości. Niestety, z powodu awarii systemu zbliżania statków, manewr ten został odwołany.
-
W dniach 22–24 kwietnia 1971 roku wziął udział w locie statku kosmicznego Sojuz 10. Dowódcą misji był Władimir Szatałow, a trzecim członkiem załogi Nikołaj Rukawisznikow. Celem misji było dostarczenie załogi Sojuza 10 na pokład pierwszej stacji kosmicznej Salut 1, gdzie kosmonauci mieli prowadzić badania i eksperymenty przez kilka tygodni. Mimo że statek połączył się z Salutem, musiał natychmiast odcumować z powodu awarii i wrócić na Ziemię.
W sumie Jelisiejew spędził w przestrzeni kosmicznej przez swoje trzy loty 8 dni, 22 godziny, 22 minuty i 33 sekundy.
Odznaczenia i nagrody
-
Medal Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego – dwukrotnie (22 stycznia 1969, 22 października 1969)
-
Order Lenina – czterokrotnie (22 stycznia 1969, 22 października 1969, 1971, 1976)
-
Medal 100-lecia urodzin Lenina (1970)
-
Medal „Za zasługi w podboju kosmosu” (2011, Rosja)
-
Odznaka Lotnik Kosmonauta ZSRR (22 stycznia 1969)
-
Nagroda Państwowa ZSRR (1980)
-
Medal „Złota Gwiazda” Bohatera Bułgarii
-
Order Georgi Dimitrowa (Bułgaria)
-
Złota Gwiazda Bohatera NRD