Aleksiej Fiodorowicz Fiodorow
Aleksiej Fiodorowicz Fiodorow (ros. Алексе́й Фёдорович Фёдоров, ur. 17 marca?/30 marca 1901 we wsi Łocmanska Kamianka, która obecnie jest częścią Dniepra, zm. 9 września 1989 w Kijowie) był radzieckim dowódcą wojskowym i partyzanckim, a także działaczem partyjnym i państwowym. Posiadał stopień generała majora oraz był dwukrotnie uhonorowany tytułem Bohatera Związku Radzieckiego w latach 1942 i 1944.
Życiorys
Fiodorow pochodził z rodziny chłopskiej. Ukończył 4 klasy szkoły podstawowej, a w 1920 roku wstąpił do Armii Czerwonej. Brał udział w wojnie domowej, a od 1924 roku pracował przy budowie kolei. W 1927 roku został przyjęty do partii komunistycznej, a w 1932 roku ukończył technikum budowlane w Czernihowie. W latach 1932–1938 był funkcjonariuszem partyjnym i związkowym, a od 1938 roku pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Obwodowego KP(b)U w Czernihowie.
W wrześniu 1941 roku Fiodorow został I sekretarzem podziemnego Komitetu Obwodowego KP(b)U w Czernihowie, a także szefem obwodowego sztabu ruchu partyzanckiego oraz dowódcą zjednoczenia oddziałów partyzanckich w obwodzie czernihowskim. Wyróżniał się wyjątkowymi zdolnościami organizacyjnymi i dowódczymi. W 1942 roku jego komitet nawiązał kontakt z Komitetem Centralnym KP(b)U. W marcu 1942 roku partyzanci przeprowadzili szereg operacji bojowych, staczając 16 walk z Niemcami, niszcząc 33 mosty drogowe i kolejowe, wykolejając 5 pociągów oraz niszcząc 2 fabryki. Dodatkowo prowadzili działalność propagandową, wydając do listopada 1942 roku 33 broszury w łącznym nakładzie 500 tysięcy egzemplarzy. W dniu 23 marca 1942 roku grupa partyzancka licząca 900 osób została otoczona przez 7000 niemieckich żołnierzy, jednak udało im się wydostać z okrążenia, zadając wrogowi straty w wysokości około 200 zabitych. 18 maja 1942 roku, za wzorowe wykonywanie zadań bojowych w partyzanckiej walce przeciwko niemieckim najeźdźcom, został uhonorowany tytułem Bohatera ZSRR. Latem i jesienią 1942 roku czernihowscy partyzanci jeszcze bardziej zwiększyli swoje działania; na początku 1943 roku pod dowództwem Fiodorowa znajdowało się 12 oddziałów partyzanckich, które liczyły łącznie 5462 osób. W dniu 11 marca 1943 roku partyzanci przeszli na Ukrainę Prawobrzeżną, a do czerwca 1943 roku rozszerzyli swoją działalność na Wołyń oraz obwody briański, orłowski i Białorusi. W kwietniu 1943 roku Fiodorow został mianowany generałem-majorem. Od 7 lipca 1943 roku do 14 marca 1944 roku zgrupowanie przeprowadzało operację „Kowelski Węzeł”, polegającą na niszczeniu transportów kolejowych w okolicach węzła kolejowego w Kowlu; wykolejono 549 pociągów z paliwem, amunicją, sprzętem wojskowym i ludźmi. Łącznie podczas niemieckiej okupacji na Ukrainie partyzanci Fiodorowa stoczyli 158 potyczek z wrogiem, wykoleili 675 pociągów towarowych i 8 pancernych, wysadzili 47 mostów drogowych i kolejowych, zniszczyli dziesiątki kilometrów linii kolejowych, 26 składów i zbiorników paliwa oraz 39 składów broni i amunicji. 4 stycznia 1944 roku, za wybitne zasługi w rozwoju ruchu partyzanckiego oraz przejawianie odwagi i bohaterstwa, otrzymał tytuł Bohatera ZSRR po raz drugi.
Od kwietnia 1944 roku zajął się służbą partyjną, a w latach 1944–1949 był I sekretarzem Komitetu Obwodowego KP(b)U w Chersoniu. W latach 1950–1952 pełnił funkcję w Izmailu, a od 1952 roku w Żytomierzu. W 1950 roku uczęszczał na kursy Akademii Nauk Społecznych przy KC WKP(b). W latach 1957–1979 był ministrem ubezpieczeń społecznych Ukraińskiej SRR, a od 1979 roku pracował na rzecz działalności społeczno-politycznej. Był członkiem Prezydium Sowieckiego Komitetu Weteranów Wojny oraz przewodniczącym Komisji ds. Byłych Partyzantów Wielkiej Wojny Ojczyźnianej przy Prezydium Rady Najwyższej Ukraińskiej SRR. Zasiadał jako deputowany w Radzie Najwyższej ZSRR od 1 do 11 kadencji oraz w Radzie Najwyższej Ukraińskiej SRR od 1 do 7 kadencji.
Fiodorow został pochowany na cmentarzu Bajkowa.
Odznaczenia i wyróżnienia
- Złota Gwiazda Bohatera ZSRR (dwukrotnie – 1942 i 1944)
- Order Lenina (ośmiokrotnie – 7 lutego 1939, 18 maja 1942, 23 stycznia 1948, 26 lutego 1958, 24 kwietnia 1961, 23 października 1967, 27 marca 1981 i 28 marca 1986)
- Order Rewolucji Październikowej (31 marca 1971)
- Order Suworowa I klasy (2 maja 1945)
- Order Bohdana Chmielnickiego (ZSRR) I klasy (7 sierpnia 1944)
- Order Wojny Ojczyźnianej I klasy (11 marca 1985)
- Order Wojny Ojczyźnianej II klasy (1 lutego 1945)
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (17 marca 1976)
- Order Czerwonej Gwiazdy (6 listopada 1945)
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Honorowe Obywatelstwo Kijowa (1982)
- Honorowe Obywatelstwo Kowla (1969)
Przypisy
Bibliografia
http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=1193 (ros.)
https://www.peoples.ru/military/hero/aleksej_fedorov/ (ros.)