Hrabia Aleksiej Pietrowicz Bestużew-Riumin (ur. 1693, zm. 21 kwietnia 1766) był rosyjskim politykiem.
Życiorys
Od 1744 roku pełnił funkcję kanclerza Rosji. Dzięki wsparciu carycy Elżbiety Piotrownej zyskał ogromne, niemal dyktatorskie wpływy. Przekonał ją do zaangażowania się w walki przeciwko Fryderykowi Wielkiemu podczas wojny siedmioletniej. W 1758 roku został wygnany z dworu, jednak powrócił do łask w 1762 roku.
W latach czterdziestych na dworze Elżbiety powstały dwa stronnictwa. Pierwsze prowadził hrabia Bestużew-Riumin, który wspierał dwór angielski, saski i wiedeński, natomiast drugie stronnictwo kierował poseł francuski Jacques-Joachim Trotti, markiz de La Chétardie. Joanna Elżbieta Holstein-Gottorp, matka przyszłej carycy Katarzyny II, próbowała wesprzeć Fryderyka Pruskiego w podważaniu pozycji Bestużewa. Kanclerz zdołał przetrwać tę konfrontację, zdobywając przechwycony list Chetardie’go, w którym krytykował działania Elżbiety, a następnie odesłał go do Paryża, natomiast Joannę do Niemiec. Maria Czogłokowa, dama dworu, została szpiegiem Bestużewa na dworze przyszłej carycy Katarzyny von Anhalt-Zerbst oraz jej męża Piotra Ulryka Holsztyńskiego, „Wielkiego Księcia” rosyjskiego, którego poślubiła w 1745 roku.
W 1745 roku Bestużew i Elżbieta podpisali traktat pokojowy ze Szwecją, a w 1746 roku układ z Austrią o wzajemnej pomocy. W tym samym czasie Dania zaczęła dążyć do przejęcia holsztyńskich posiadłości księcia, próbując zamienić je na Oldenburg. Katarzyna planowała zdobycie władzy i zacieśnienie relacji Rosji z Anglią. Charles Hanbury Williams zapewnił przyszłej carycy znaczne fundusze, a ona często informowała go o stanie zdrowia Elżbiety. Bestużew, świadomy spisku, brał ogromne łapówki. Posłowi angielskiemu nie udało się doczekać sukcesu, a w 1761 roku został zabity. W tym czasie Rosja wznowiła układ przeciw Prusom, jednak bez ataku na Anglię. Kanclerz Bestużew zszedł na dalszy plan, a jego następcą został Michaił Woroncow. Wkrótce po tym Bestużew został aresztowany, lecz udało mu się zniszczyć wszystkie dokumenty mogące skompromitować Katarzynę. W trakcie procesu zażądał dla niego kary śmierci z powodu niepowodzeń na froncie. Miesiąc po śmierci Elżbiety (1762) ogłoszono szeroką amnestię, jednak jedynym, który nie został uwolniony, był Bestużew.
Po zamachu stanu w lipcu 1762 roku Katarzyna II Wielka przywróciła Bestużewa do łask, ale jego wpływy zostały ograniczone przez wielu faworytów carycy.
Bibliografia
Władysław A. Serczyk, Katarzyna II
