Aleksiej Aleksandrowicz Bałandin (ros. Алексей Александрович Баландин, ur. 8 grudnia?/20 grudnia 1898 w Jenisejsku, zm. 22 maja 1967 w Moskwie) był radzieckim chemikiem organicznym, fizykochemikiem oraz akademikiem Akademii Nauk ZSRR.
Życiorys
W 1916 roku ukończył gimnazjum w Moskwie z złotym medalem. Już od najmłodszych lat interesował się nauką oraz obcymi językami. W latach 1917-1923 studiował na Uniwersytecie Tomskim, Uniwersytecie Piotrogrodzkim oraz Uniwersytecie Moskiewskim, a studia na Uniwersytecie Moskiewskim zakończył w 1923 roku, specjalizując się w dziedzinie fizykochemii. W 1925 roku został asystentem na Uniwersytecie Moskiewskim, gdzie rozpoczął również aspiranturę. W 1927 roku obronił pracę dyplomową, a w 1929 roku został adiunktem na katedrze chemii organicznej i analitycznej. W 1929 roku na rok został wysłany przez Ludowy Komisariat Oświaty Rosyjskiej FSRR do Niemiec i Francji, aby zapoznać się z osiągnięciami zagranicznej nauki, pracując w laboratorium Bodensteina. Jego badania dotyczyły m.in. katalizy organicznej, a w 1940 roku laboratorium to przekształciło się w katedrę katalizy organicznej, którą Bałandin kierował do 1949 roku. W 1934 roku uzyskał tytuł profesora na katedrze chemii organicznej, a w 1935 roku obronił doktorat z nauk chemicznych. W 1943 roku został członkiem korespondentem, a w 1946 roku członkiem rzeczywistym (akademikiem) Akademii Nauk ZSRR. W dniu 17 lipca 1936 roku został aresztowany i zesłany do Orenburga, jednak w 1939 roku został zwolniony dzięki interwencji Nikołaja Zielinskiego. Latem 1941 roku, po ataku Niemiec na ZSRR, został ewakuowany do Kazania wraz z innymi naukowcami, a w 1943 roku powrócił do Moskwy. W 1948 roku przez rok pełnił funkcję dziekana Wydziału Chemicznego Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego. W lutym 1949 roku wstąpił do WKP(b).
W dniu 31 marca 1949 roku został ponownie aresztowany i trafił do więzienia na Łubiance, gdzie został skazany na 10 lat łagru, które odbył w Norylsku. W 1950 roku pracował jako chemik w doświadczalnym warsztacie metalurgicznym. W 1953 roku został zwolniony i zrehabilitowany, a następnie ponownie objął stanowisko kierownika katedry katalizy organicznej Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego, które zajmował aż do 1967 roku. W jego dorobku znajduje się 1200 prac naukowych, w tym 4 monografie. Zmarł 22 maja 1967 roku i został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym.
Odznaczenia i nagrody
- Order Lenina (1954)
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (dwukrotnie)
- Nagroda Stalinowska II stopnia (1946)
- Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
