Aleksi Inauri (gruz. ალექსი ნიკოლოზის ძე ინაური; ros. Алексе́й Никола́евич Инау́ри, Aleksiej Nikołajewicz Inauri; urodzony 29 kwietnia?/12 maja 1908 w Gori, zmarł 23 czerwca 1993 w Tbilisi) był radzieckim politykiem i dowódcą wojskowym, w stopniu generała pułkownika, pełnił funkcję ministra spraw wewnętrznych Gruzińskiej SRR w latach 1953–1954, a w 1985 roku został uhonorowany tytułem Bohatera Związku Radzieckiego.
Życiorys
Urodził się jako Gruzin, w 1926 roku ukończył wieczorową szkołę średnią w Gori. Pracował w fabryce wagonów w Tbilisi, a od sierpnia 1927 roku służył w Armii Czerwonej. W 1931 roku ukończył szkołę kawaleryjską w Krasnodarze. Od kwietnia 1931 roku pełnił rolę dowódcy plutonu, a później eskadronu w 16 Pułku Kawalerii 3 Besarabskiej Dywizji Kawalerii. W 1932 roku został członkiem WKP(b), a od października 1936 roku był komendantem szkoły pułkowej. W grudniu 1938 roku objął stanowisko pomocnika dowódcy 60 Pułku Kawalerii, a w lutym 1940 roku 158 Pułku Kawalerii. Od kwietnia 1941 roku dowodził 99 Pułkiem Kawalerii w Kijowskim Specjalnym Okręgu Wojskowym, w stopniu majora.
W czerwcu 1941 roku zaangażował się w walki z Niemcami, uczestnicząc w działaniach na Froncie Południowo-Zachodnim i Południowym. W okresie od 16 stycznia do 30 lipca 1942 roku był dowódcą 34 Dywizji Kawalerii 5 Korpusu Kawalerii 37 Armii na Froncie Południowym, awansując z podpułkownika na pułkownika 6 maja 1942 roku. Brał udział w walkach w zachodniej Ukrainie, a także w rejonach Kijowa, Sum i Charkowa. Od sierpnia 1942 roku do lutego 1946 roku dowodził 1 Dywizją Kawalerii 15 Korpusu Kawalerii Frontu Zakaukaskiego, stacjonując w Tebrizie. 13 września 1944 roku został awansowany na generała majora.
W 1948 roku ukończył Wyższą Akademię Wojskową im. Woroszyłowa i został dowódcą 18 Dywizji Zmechanizowanej Grupy Radzieckich Wojsk Okupacyjnych w Niemczech. Od grudnia 1951 roku dowodził 9 Korpusem, a od lutego 1953 roku 3 Korpusem Piechoty Karpackiego Okręgu Wojskowego. Sprawował funkcję ministra spraw wewnętrznych Gruzińskiej SRR od lipca 1953 do marca 1954 roku, a od marca 1954 do grudnia 1988 roku był przewodniczącym KGB Gruzińskiej SRR. 9 stycznia 1957 roku został mianowany generałem porucznikiem, a 27 października 1967 roku generałem pułkownikiem.
Za swoje „wielkie zasługi w zapewnieniu bezpieczeństwa państwowego ZSRR, a także za męstwo i odwagę wykazane w czasie wielkiej wojny ojczyźnianej”, został uhonorowany tytułem Bohatera ZSRR na mocy uchwały Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z 7 maja 1985 roku. Na emeryturze od grudnia 1988 roku, był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR przez 4 do 11 kadencję (1954-1989) oraz członkiem Biura KC Komunistycznej Partii Gruzji. Po rozpadzie ZSRR osiedlił się w Batumi, gdzie został pochowany w Tbilisi.
Odznaczenia
- Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (7 maja 1985)
- Order Lenina (czterokrotnie: 20 kwietnia 1953, 2 kwietnia 1966, 13 grudnia 1977, 7 maja 1985)
- Order Rewolucji Październikowej (31 sierpnia 1977)
- Order Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie: 5 listopada 1941, 6 listopada 1947)
- Order Wojny Ojczyźnianej I klasy (11 marca 1985)
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (trzykrotnie: 24 maja 1958, 13 maja 1968, 11 maja 1983)
- Order Czerwonej Gwiazdy (dwukrotnie: 3 listopada 1944, 10 grudnia 1964)
- Medale ZSRR oraz odznaczenia zagraniczne.
Bibliografia
