Aleksandyr Pawłow Malinow
Aleksandyr Pawłow Malinow (bułg. Александър Павлов Малинов; urodzony 3 maja 1867 w Besarabii, zmarł 20 marca 1938 w Sofii) był bułgarskim prawnikiem oraz politykiem, który pełnił funkcję przewodniczącego Partii Demokratycznej w latach 1903-1938. Był deputowanym do Zwyczajnego Zgromadzenia Narodowego w kadencjach 11. (1901) oraz 14-23. (1908-1934), a także do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego w kadencji 5. (1911). W latach 1931-1934 był Przewodniczącym Zgromadzenia Narodowego, a ponadto zajmował różne stanowiska ministerialne, w tym ministra budynków publicznych, dróg i komunikacji (1908-1910), spraw zagranicznych i wyznań wiary (1910-1911, 1918, 1931) oraz sprawiedliwości (1918). Malinow trzykrotnie pełnił funkcję premiera Carstwa Bułgarii (1908-1911, 1918 oraz 1931).
Życiorys
Aleksandyr Malinow urodził się w rodzinie bułgarskich przesiedleńców. Swoje wykształcenie średnie zdobył w gimnazjum w Bołgradzie, a następnie kontynuował naukę prawa w Kijowie. W 1891 roku osiedlił się w Bułgarii, gdzie rozpoczął pracę jako sędzia i prokurator w Płowdiwie, a od 1896 roku jako adwokat. W połowie lat 90. dołączył do Partii Demokratycznej, a w 1901 roku został deputowanym do Zwyczajnego Zgromadzenia Narodowego 11. kadencji. W 1903 roku, po śmierci Petka Karawełowa, objął przewodnictwo w Partii Demokratycznej.
W latach 1908-1934 nieprzerwanie pełnił funkcję deputowanego w parlamencie (w kadencjach od 14. do 23.), sprawując jednocześnie obowiązki ministra budynków publicznych, dróg i komunikacji (1908-1910), ministra spraw zagranicznych i wyznań wiary (1910-1911, 1918, 1931) oraz ministra sprawiedliwości (1918). Po raz pierwszy objął stanowisko premiera w styczniu 1908 roku, przewodząc samodzielnemu gabinetowi demokratów. Jako premier odegrał kluczową rolę w ogłoszeniu niepodległości Księstwa Bułgarii (22 września 1908) oraz w przekształceniu go w Carstwo Bułgarii, a także w wprowadzaniu zmian w Konstytucji Tyrnowskiej.
W obliczu I wojny światowej opowiedział się za przystąpieniem Carstwa Bułgarii do obozu państw Ententy, jednak wbrew jego nadziejom kraj przyłączył się do państw centralnych. W czerwcu 1918, gdy klęska Bułgarii była już nieunikniona, objął kierownictwo koalicyjnego rządu i zapowiedział rychłe wycofanie Bułgarii z konfliktu. Niestety, nie udało mu się zrealizować tej obietnicy, a dopiero pod koniec września wynegocjował rozejm z Ententą. Warunki podpisanego później pokoju okazały się katastrofalne dla Carstwa Bułgarii (utrata 11% terytorium), co spowodowało, że rząd Malinowa został uznany przez opozycję za współwinny klęski. W listopadzie 1918 roku Malinow złożył rezygnację.
W kolejnych latach pozostawał w opozycji wobec rządów Bułgarskiego Ludowego Związku Chłopskiego. W 1922 roku dołączył do antyrządowej koalicji Blok Konstytucyjny, której celem było odsunięcie ludowców od władzy. Jesienią tego samego roku został aresztowany i wraz z innymi liderami Bloku trafił do więzienia. Po przewrocie 9 czerwca 1923 roku odzyskał wolność i wznowił działalność polityczną. Niedługo potem krótko wstąpił do prorządowego Porozumienia Demokratycznego, jednak na początku 1924 roku opuścił je i ponownie zaangażował się w działalność Partii Demokratycznej. Do 1931 roku pełnił rolę lidera opozycji.
W 1931 roku był jednym z inicjatorów utworzenia szerokiej koalicji wyborczej, znanej jako Blok Narodowy. Po zwycięstwie koalicji w wyborach parlamentarnych w czerwcu, objął stanowisko premiera. Po kilku miesiącach zrezygnował z tej funkcji i 15 października 1931 roku został Przewodniczącym Zgromadzenia Narodowego, sprawując to stanowisko do majowego zamachu stanu w 1934 roku. Po przewrocie, którego nigdy nie uznał, kontynuował działalność polityczną w opozycji wobec autorytarnego reżimu, dążąc do przywrócenia zasad demokracji parlamentarnej. Zmarł w trakcie obrad przed wyborami do Zwyczajnego Zgromadzenia Narodowego 24. kadencji.
Funkcje sprawowane przez Malinowa w Radzie Ministrów
Aleksandyr Malinow zajmował następujące stanowiska w rządach Księstwa Bułgarii oraz Carstwa Bułgarii (w porządku chronologicznym):
- w swoim pierwszym rządzie
- premier (29 stycznia 1908 – 18 września 1910)
- minister budynków publicznych, dróg i komunikacji (29 stycznia 1908 – 18 września 1910)
- w swoim drugim rządzie
- premier (18 września 1910 – 29 marca 1911)
- minister spraw zagranicznych i wyznań wiary (18 września 1910 – 29 marca 1911)
- w swoim trzecim rządzie
- premier (21 czerwca 1918 – 17 października 1918)
- w swoim czwartym rządzie
- premier (17 października 1918 – 28 listopada 1918)
- minister sprawiedliwości (17 października 1918 – 28 listopada 1918)
- w swoim piątym rządzie
- premier (29 czerwca 1931 – 12 października 1931)
- minister spraw zagranicznych i wyznań wiary (29 czerwca 1931 – 12 października 1931)
Życie prywatne
Aleksandyr Malinow był żonaty z Julią Malinową, z którą miał trzy córki i dwóch synów.
Bibliografia
Taszo Taszew: Министрите на България 1879-1999 (w tłum. Ministrowie Bułgarii 1879-1999). Sofia: Wydawnictwo Akademickie „Marin Drinow”, 1999. ISBN 978-954-430-603-8 / ISBN 978-954-509-191-9. Brak numerów stron w książce.
