Aleksandrowskie misyjne seminarium duchowne w Ardonie (ros. Александровская миссионерская Духовная Семинария в Ардоне) to prawosławne seminarium duchowne, które było zarządzane przez eparchię władykaukaską Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Istniało w latach 1894–1917.
Historia
Szkoła duchowna w Ardonie
W 1882 roku, Świątobliwy Synod Rządzący zdecydował o przeniesieniu jedynej działającej szkoły duchownej z Mozdoku do Władykaukazu, która była niższą szkołą duchowną. Kandydaci na kapłanów kontynuowali naukę w seminariach. Synod otworzył przy szkole wydział osetyjski, aby umożliwić kandydatom pochodzenia osetyjskiego przygotowanie się do przyjęcia święceń kapłańskich lub pracy jako nauczyciele w szkołach parafialnych w Osetii, gdzie istniało wiele wakatów. W praktyce uczniowie osetyjscy po ukończeniu nauki nie wracali do swoich rodzinnych miejscowości, lecz pozostawali we Władykaukazie, podejmując pracę w administracji.
Aby poprawić tę sytuację, egzarcha Gruzji Paweł postanowił przenieść szkołę do mniejszej miejscowości w Osetii i polecił biskupowi władykaukowskiemu Józefowi, aby wskazał najlepszą lokalizację. Biskup zasugerował Ardon, gdzie znajdowała się jedna z najprężniejszych osetyjskich parafii prawosławnych. Budynek szkoły duchownej został wzniesiony w 1883 roku, z sześcioma salami lekcyjnymi, cerkwią szkolną oraz pomieszczeniami administracyjnymi. W kompleksie szkolnym znajdował się także internat. Placówka została nazwana Aleksandrowską, aby uczcić koronację cara Aleksandra III, która miała miejsce w tym samym roku. Święty Synod zatwierdził utworzenie szkoły duchownej w Ardonie, zezwalając na rozpoczęcie pracy od roku szkolnego 1887/1888.
Ceremonia otwarcia seminarium miała miejsce 11 października 1887. Biskup władykaukaski Józef odprawił Świętą Liturgię w cerkwi św. Dymitra Sołuńskiego w Ardonie, a następnie poprowadził procesję do siedziby seminarium i odczytał akt jego otwarcia. W uroczystości uczestniczył naczelnik obwodu terskiego gen. A. Smiekałow. W listopadzie tego samego roku nowy egzarcha Gruzji Palladiusz przybył do nowo otwartej placówki i przekazał dar pieniężny na bibliotekę szkoły.
Do seminarium mogli wstępować chłopcy w wieku 14–16 lat, którzy ukończyli wcześniejszą naukę w szkołach parafialnych i zdali egzamin wstępny. Ich pobyt i wyżywienie w internacie finansowało Towarzystwo Odnowy Prawosławnego Chrześcijaństwa na Kaukazie. Nauka trwała sześć lat. Oprócz przedmiotów teologicznych, uczniowie uczyli się także stolarstwa i sadownictwa. Mieli również obowiązek codziennej wspólnej modlitwy oraz uczestnictwa w całonocnych czuwaniach i świętach prawosławnych. W pierwszym roku szkolnym do szkoły duchownej przystąpiło 48 słuchaczy, w tym 45 Osetyjczyków. Pierwsza grupa absolwentów zakończyła naukę w 1893 roku, jednak szkoła nie spełniła oczekiwań dotyczących kształcenia kadr dla osetyjskich parafii prawosławnych. Przed przekształceniem w seminarium duchowne w 1895 roku, ukończyło ją mniej niż 40 słuchaczy, z czego tylko pięciu przyjęło święcenia kapłańskie.
Seminarium
Biskup władykaukaski Włodzimierz, pierwszy ordynariusz samodzielnej eparchii władykaukaskiej, był inicjatorem przekształcenia szkoły duchownej w seminarium w 1894 roku. Święty Synod pozytywnie rozpatrzył jego wniosek w 1895 roku. 1 października tego samego roku szkoła rozpoczęła działalność w nowej formie. Uczniowie III klasy zostali automatycznie przeniesieni do V klasy seminarium. Z powodu złego stanu technicznego budynków oraz przepełnienia placówki, na początku XX wieku seminarium zostało rozbudowane na koszt Świętego Synodu, uzyskując nową, przestronną siedzibę wraz z nową cerkwią.
Większość wykładowców szkoły stanowili ludzie świeccy, natomiast rektor, inspektor i czasami jego współpracownicy byli duchownymi. W szkole nauczano przedmiotów ogólnych oraz teologicznych, a nauka języka osetyjskiego była obowiązkowa dla uczniów-Osetyjczyków, podczas gdy dla Rosjan była fakultatywna. Absolwenci szkoły podejmowali pracę jako nauczyciele w szkołach parafialnych, a część z nich kontynuowała naukę na uniwersytetach w Rosji. Niektórzy z wykształconych w ten sposób absolwentów wracali do Osetii i podejmowali tam pracę w swoim zawodzie.
W seminarium dochodziło do konfliktów między uczniami a nauczycielami. W 1904 roku Komitet Naukowy przy Świętym Synodzie zajmował się trudnościami dyscyplinarnymi w szkole, gdzie słuchacze odmawiali nauki przedmiotów teologicznych, a w trakcie zajęć śpiewali lub palili. W lutym 1905, po usunięciu czterech słuchaczy z seminarium z powodu wielokrotnych wykroczeń, uczniowie z dwóch najwyższych klas stanęli w ich obronie, a 18 lutego 1905 roku przeprowadzono ostrzał mieszkania rektora. 1 czerwca tego samego roku, po ponownym przyjęciu usuniętych uczniów, doszło do ataku na mieszkanie nauczyciela języka osetyjskiego ks. Kośmy Tokajewa. W październiku 1905 roku seminarzyści ogłosili strajk, domagając się reformy programu nauczania oraz przekształcenia czterech pierwszych klas w ogólnokształcące, z rozszerzeniem programu o algebrę, geometrię i język rosyjski. Żądali także wprowadzenia obowiązkowych kursów filozofii i psychologii oraz ograniczenia godzin zajęć z historii Kościoła. Pragnęli również, aby kierownictwo seminarium przestało kontrolować ich korespondencję, przeszukiwać rzeczy osobiste i nadzorować czytane książki, oraz umożliwiło wydawanie wolnych pism uczniowskich. Rektor seminarium był gotów na częściowe ustępstwa, jednak nie zadowoliło to słuchaczy. W Ardonie przeprowadzono państwową rewizję, w wyniku której prof. Ornatski stwierdził, że szkoła nie realizuje celów dotyczących kształcenia duchownych osetyjskich i zalecił przekształcenie jej w zwykłe seminarium, wzorując się na innych eparchiach Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.
Niepokoje w szkole miały miejsce jeszcze kilka razy w 1907 roku. Podczas jednego z wystąpień uczniów wizytował biskup władykaukaski Gedeon, jednak jego obecność nie przyniosła ukojenia. Bunt seminarzystów zakończono dopiero siłowym usunięciem wszystkich uczniów z klas III i IV. W kolejnych latach w szkole występowały mniejsze incydenty związane z dyscypliną. W 1912 roku, gdy grupa seminarzystów groziła inspektorowi szkoły zabójstwem, biskup władykaukowski Pitirim rozważał czasowe zamknięcie szkoły, ale ostatecznie do tego nie doszło. Problemy dyscyplinarne zakończyły się po odwołaniu z funkcji niepopularnego inspektora ihumena Mikołaja, a następnie po wybuchu I wojny światowej, kiedy to część uczniów dobrowolnie przerwała naukę, aby wstąpić do wojska.
W ostatnich latach istnienia seminarium borykało się z zadłużeniem i trudnościami finansowymi. W 1917 roku, gdy wprowadzono opłatę w wysokości 300 rubli za naukę, 27 słuchaczy opuściło szkołę. 1 czerwca 1917 roku seminarium oficjalnie zakończyło swoją działalność. W roku szkolnym 1917/1918 w jego budynku rozpoczęło działalność nowo utworzone gimnazjum.
Związani z seminarium
Rektorzy
- Jan (Aleksiejew), 1895–1899
- Andronik (Nikolski), 1899–1901
- Dymitr (Abaszydze), 1901–1902
- Nikodem (Krotkow), 1902–1905
- Grzegorz (Wachnin), 1905
- Arseniusz (Smoleniec), 1907–1909
- Pimen (Biełolikow), 1911–1912
Inspektorzy
- Andronik (Nikolski), 1897
- Andrzej (Uchtomski), 1899
- Metody (Krasnopiorow), 1903–1906
- Jan (Kistruski), 1912
- Mikołaj (Kienarski), 1912–1913
- Warłaam (Pikałow), 1913–1914
Wykładowcy
- Witalis (Maksimienko), wykładowca fizyki, homiletyki, teologii pastoralnej i liturgiki w latach 1899–1902
Absolwenci
Przypisy
