Aleksandria (obwód kirowohradzki)

Aleksandria

Aleksandria (ukr. Олександрія, trb. Ołeksandrija) to miasto znajdujące się na Ukrainie, w obwodzie kirowohradzkim, wzdłuż rzeki Ingulec, która jest prawym dopływem Dniepru.

Miasto leży w wschodniej części obwodu, w odległości 75 km od Kropywnickiego.

Historia

W XVI wieku oraz w pierwszej połowie XVIII wieku tereny współczesnej Aleksandrii i okoliczne obszary były własnością Siczy Zaporoskiej. Pierwsza wzmianka o osadzie Usiwki, która znajdowała się na obszarze miasta, datowana jest na 1746 rok. Zgodnie z legendarną narracją, osada powstała jako zimowy oboz kozaków, założony przez kozaka zaporoskiego Usyka (Wusa). W XVIII wieku, na początku lat czterdziestych, do Aleksandrii przybyli Kozacy Stu Krzemieńczuków z Pułku Myrorodskiego, w tym Gryhorij Usyk, jego brat Sydor, Pylyp Usyk oraz jego brat Cyryl. Nie byli oni jednak pierwszymi osadnikami w tej okolicy.

Rok 1739 można uznać za datę powstania osady, kiedy to zaczęli zamieszkiwać tu sąsiedzi: Mychajło Owramenko, Kozak Setki Krzemieńczuckiej, Stepan Tereszczenko oraz Roman Kasjan.

Od 1784 roku osada była częścią Aleksandrijska, a później zmieniono jej nazwę na Aleksandria. W 1793 roku mieszkało tu 738 osób.

14 marca 1806 roku utworzono powiat aleksandryjski, który wchodził w skład guberni chersońskiej.

W 1858 roku liczba mieszkańców Aleksandrii wynosiła 7800. Na początku XX wieku liczba ta wzrosła do 14 007.

W trakcie wojny radziecko-ukraińskiej, w 1917 roku, w Aleksandrii pojawiły się oddziały Ukraińskich Wolnych Kozaków. 26 marca 1919 roku rozpoczęto wydawanie lokalnej gazety. W maju 1919 roku miało miejsce powstanie antybolszewickie, które prowadził Otaman Hryhorjew. 23 maja 1919 roku powstanie to zostało brutalnie stłumione przez siły Armii Czerwonej.

W czasie Wielkiego Głodu, wywołanego przez władze sowieckie w latach 1932–1933, zmarło co najmniej 1729 mieszkańców miasta.

Podczas okupacji hitlerowskiej, w grudniu 1941 roku, Niemcy stworzyli getto dla żydowskich mieszkańców, w którym przebywało około 700 osób. W marcu 1942 roku getto zostało zlikwidowane, a Żydzi zostali zamordowani w rejonie Iwanogrodu.

W 1989 roku liczba mieszkańców wynosiła 102 611, a w 2013 roku spadła do 82 819.

W trakcie konfliktu zbrojnego na wschodzie Ukrainy, 24 mieszkańców Aleksandrii straciło życie, co upamiętniono w 2017 roku, odsłaniając pomnik w kształcie krzyża z trójzębem w dniu Święta Niepodległości.

Podczas inwazji Rosji na Ukrainę, 15 kwietnia 2022 roku o godzinie 22:26, Rosjanie przeprowadzili atak rakietowy na infrastrukturę miasta oraz lotnisko. Później, szef Obwodowej Administracji Państwowej Kirowogradu, Andrij Rajkowicz oraz burmistrz Oleksandrii, Serhij Kuzmenko, poinformowali o ofiarach i rannych w wyniku tego ataku.

W 2023 roku, podczas Święta Niepodległości, odsłonięto Aleję Pamięci Poległych w wojnie rosyjsko-ukraińskiej.

Gospodarka

W Aleksandrii rozwija się przemysł metalowy, spożywczy oraz materiałów budowlanych. Miasto prowadzi eksploatację i brykietowanie węgla brunatnego.