Aleksandretta seszelska
Aleksandretta seszelska (Psittacula wardi) to średniej wielkości, wymarły gatunek ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae). Była endemiczna dla trzech wysp Seszeli. Jej przedstawiciele przypominali wyglądem aleksandretty większe (Psittacula eupatria), jednak różnili się mniejszymi wymiarami oraz brakiem różowej plamki na obroży. Przyjmuje się, że do jej wyginięcia przyczyniło się tępienie tych ptaków przez rolników oraz właścicieli plantacji palm kokosowych.
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy opisał brytyjski ornitolog Edward Newton w 1867 roku, nadając mu nazwę Palaeornis wardi. Holotyp pochodził z wyspy Mahé. Obecnie (stan na 2018 rok) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny klasyfikuje aleksandrettę seszelską w rodzaju Psittacula. Badania z 2017 roku wykazały, że aleksandretta seszelska była blisko spokrewniona z papugą maskareńską (Mascarinus mascarin). Do chwili obecnej (stan na 2007 rok) zachowało się zaledwie 10 okazów muzealnych, które w 2017 roku znajdowały się w zbiorach muzealnych w Cambridge (Anglia), Cambridge (Massachusetts), Liverpoolu, Nowym Jorku, Paryżu i Tring. Epitet gatunkowy wardi upamiętnia Swinburne’a Warda (1830–1877), brytyjskiego delegata na Seszele. Warto dodać, że ten epitet występuje również w nazwach naukowych innych gatunków ptaków, upamiętniając różne postacie. Lokalne społeczności nazywały te ptaki zielonymi Cateau.
Ewolucja
Zgodnie z wynikami badań filogenetycznych, aleksandretta seszelska oddzieliła się od aleksandretty większej (P. eupatria) w wyniku izolacji. Populacja, która stała się podstawą nowego gatunku – aleksandretty seszelskiej – oddzieliła się około 11 milionów lat temu, kiedy poziom morza był znacznie niższy, a ptaki przemieściły się z subkontynentu indyjskiego na obszar dzisiejszych Seszeli. Poniższy kladogram (według Jackson et al., 2015) ilustruje filogenezyczną pozycję P. wardi w stosunku do podgatunków aleksandretty większej:
Morfologia
Aleksandretty seszelskie były średniej wielkości papugami, osiągającymi długość niemal 41 cm. Ich upierzenie było głównie zielone, a wyróżniał je duży czerwony dziób, czerwona plama na skrzydle oraz długi ogon. Samce miały wąski pasek przechodzący przez policzek oraz czarną obrożę, której brakowało u samic i młodych ptaków. Policzki oraz tył szyi pokrywał niebieskawy nalot, odmienny od niebieskoszarego u aleksandretty większej. Ponadto czarna obroża nie była uzupełniona różową. Spód ciała miał bardziej żółtawy odcień niż u przedstawicieli P. wardi. Skrzydła i ogon były krótsze oraz szersze.
Zasięg, ekologia i zachowanie
Aleksandretta seszelska była endemitem Seszeli, zamieszkującym wyspy Mahé i Silhouette, z jedną obserwacją pochodzącą z Praslin. Jej dieta prawdopodobnie składała się z owoców, nasion oraz bezkręgowców, które znajdowały się na drzewach i krzewach. Ptaki te zjadały także kukurydzę z pól.
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje aleksandrettę seszelską jako gatunek wymarły (EX, Extinct). Już w 1867 roku była ona rzadkością. Newton odnotował, że na Mahé niemal wymarła z powodu tępienia za zjadanie dojrzałej kukurydzy. Rothschild w 1907 roku zauważył, że występowała jedynie na Silhouette, gdzie była bliska wymarcia. W 1893 roku Abbott zastrzelił ostatniego osobnika na Mahé. Kiedy w 1906 roku Nicoll odwiedził tę wyspę, gatunek prawdopodobnie już nie istniał. Przyczyny wyginięcia tej papugi to wycinka lasów pod plantacje kokosów oraz tępienie przez rolników.
