Aleksandra Kostieniuk

Aleksandra Nikołajewna Kostieniuk

Aleksandra Nikołajewna Kostieniuk, w języku rosyjskim Александра Константинова Костенюк (urodzona 23 kwietnia 1984 roku w Permie) to rosyjska szachistka, która zdobyła tytuł mistrzyni świata w latach 2008–2010. Od marca 2023 roku reprezentuje Szwajcarię.

Kariera szachowa

Rozpoczęła swoją przygodę z szachami w wieku pięciu lat. W 1994 roku wygrała mistrzostwa Europy juniorek do lat 10, a dwa lata później zdobyła złoty medal na mistrzostwach świata juniorek do lat 12. W wieku 14 lat stała się najmłodszą arcymistrzynią świata, a w 2004 roku Międzynarodowa Federacja Szachowa nadała jej tytuł arcymistrza, co uczyniło ją dziesiątą kobietą w historii z tym tytułem. W 2001 roku zdobyła w Moskwie tytuł wicemistrzyni świata, przegrywając w finale z Zhu Chen. W 2004 roku zdobyła złoty medal na mistrzostwach Europy kobiet, które odbyły się w Dreźnie, oraz srebrny medal na mistrzostwach Rosji. W kolejnym roku, na mistrzostwach kraju w Samarze, zdobyła złoto i zajęła II miejsce (wraz z Xu Yuhua) w mocno obsadzonym turnieju North Urals Cup w Krasnoturjinsku. W 2006 roku wygrała w Moguncji pierwsze mistrzostwa świata w szachach losowych, pokonując w finale Elisabeth Pähtz, a w 2008 roku obroniła ten tytuł, pokonując Katerynę Łahno. W tym samym roku osiągnęła największy sukces w swojej karierze, zdobywając tytuł mistrzyni świata w Nalczyku po zwycięstwie nad Hou Yifan.

Aleksandra wielokrotnie reprezentowała Rosję w zawodach drużynowych, w tym:

Ośmiokrotnie na olimpiadach szachowych (w latach 1998, 2002, 2004, 2006, 2008, 2010, 2012, 2014); dziewięciokrotna medalistka: wspólnie z drużyną – trzykrotnie złota (2010, 2012, 2014), dwukrotnie srebrna (2002, 2006) oraz brązowa (2004) oraz indywidualnie – złota (2014 – na III szachownicy), srebrna (1998 – na II szachownicy) i brązowa (2012 – na IV szachownicy).
Trzykrotnie na drużynowych mistrzostwach świata (w latach 2011, 2013, 2015); trzykrotna medalistka: wspólnie z drużyną – srebrna (2011) i brązowa (2013) oraz indywidualnie – brązowa (2013 – na II szachownicy).
Sześciokrotnie na drużynowych mistrzostwach Europy (w latach 2003, 2005, 2007, 2009, 2011, 2013); dwunastokrotna medalistka: wspólnie z drużyną – trzykrotnie złota (2007, 2009, 2011), srebrna (2013) i dwukrotnie brązowa (2003, 2005) oraz indywidualnie – czterokrotnie złota (2003 – na III szachownicy, 2009 – na I szachownicy, 2011 – na IV szachownicy, 2013 – na II szachownicy), srebrna (2007 – za wynik rankingowy) i brązowa (2007 – na I szachownicy).

Najwyższy ranking w swojej karierze osiągnęła 1 września 2014 roku, uzyskując wynik 2543, co zapewniło jej 7. miejsce na światowej liście FIDE, a także 1. miejsce wśród rosyjskich szachistek.