Aleksandra Kazimiera Karpińska (urodzona 24 sierpnia 1882 roku w Lesznie, zmarła 18 września 1953 roku w Lubece) była polską archeolog, kustoszem oraz nauczycielką, a także asystentką profesora Józefa Kostrzewskiego.
Życiorys
Była córką Juliana, który pełnił funkcję sekretarza lokalnego sądu ziemskiego, oraz Konstancji Franciszki z Piwońskich. Swoje wykształcenie gimnazjalne zakończyła w Poznaniu, a następnie kontynuowała naukę na Uniwersytecie Poznańskim. W 1926 roku uzyskała stopień doktora na podstawie pracy pt. Kurhany z okresu rzymskiego w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem typu siedlemińskiego. Już w czasie studiów rozpoczęła pracę jako bibliotekarka w Instytucie Prehistorycznym Uniwersytetu Poznańskiego. W latach 1924–1939 była zatrudniona w Dziale Prehistorycznym Muzeum Wielkopolskiego, gdzie awansowała z asystenta na kustosza. Kierowała również Instytutem Prehistorycznym na Uniwersytecie Poznańskim.
Karpińska prowadziła intensywne prace wykopaliskowe w regionach takich jak Wielkopolska, Pomorze oraz Wołyń. Badała między innymi cmentarzyska kultury łużyckiej w Czarnkowie oraz na Głównej w Poznaniu, a także osadę wczesnośredniowieczną na poznańskim Sołaczu. Na Głównej po raz pierwszy ślady pochówków odkryto w 1929 roku podczas sadzenia drzew w ogrodzie Franciszka Małeckiego przy ul. Smolnej 19. Wówczas odsłoniła trzy groby przykryte kamieniami oraz jeden na sąsiedniej posesji. Publikowała sprawozdania z prac wykopaliskowych oraz artykuły naukowe dotyczące zagadnień prehistorycznych.
Na początku 1940 roku została aresztowana przez niemieckie władze okupacyjne. 25 kwietnia 1940 roku trafiła do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie przebywała aż do końca II wojny światowej. Po wojnie osiedliła się w Lubece, gdzie podjęła pracę jako nauczycielka w polskim gimnazjum. W latach 1947–1948 przeprowadziła szczegółowe badania wykopaliskowe grodziska Liubice w Starej Lubece, które było poprzednikiem dzisiejszego miasta Lubeki.
Lech Leciejewicz podkreślał jej wysoki poziom metodyki badań, nazywając ją siłaczką na wygnaniu oraz osobą o bezprzykładnym bohaterstwie.
Ordery i odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (13 marca 1939)
Przypisy
