Aleksandra Karnicka (26 czerwca 1882 w Petersburgu – 20 marca 1965 w Krakowie) była polską działaczką ruchu ludowego, senatorem I kadencji II RP oraz posłanką na Sejm Litwy Środkowej oraz II kadencji w II RP.
Życiorys
Była córką Aleksandra Barańskiego oraz Marii z domu Chawłowskiej. Ukończyła studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu w Petersburgu, a także uczestniczyła w wykładach na uniwersytetach w Paryżu i Londynie.
Po zakończeniu studiów pracowała w laboratorium gleboznawczym w Pąkowie, gdzie poznała swojego przyszłego męża, Michała Karnickiego. W 1905 roku razem wyjechali do Afryki, gdzie mąż zmarł. Po jego śmierci Aleksandra wróciła do Polski i osiedliła się z dziećmi w majątku Karnickich w Cypliszkach (powiat Święciany). W czasie I wojny światowej angażowała się w działalność Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny oraz organizowała Rady Włościańskie. W 1919 roku przeniosła się do Wilna, gdzie została wybrana posłanką do Sejmu Wileńskiego, będąc jedyną kobietą w tym zgromadzeniu.
Z listy Polskiego Stronnictwa Ludowego „Wyzwolenie” uzyskała w 1922 roku mandat senatora RP I kadencji. W trakcie swojej kadencji podejmowała dyskusje nad ustawą o zabezpieczeniu na wypadek bezrobocia oraz ustawą o środkach prawnych dotyczących orzeczeń i zarządzeń władz szkolnych. Zasiadała w Komisji Gospodarstwa Społecznego oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Wojskowych, gdzie pełniła funkcję sekretarza.
W latach 1928–1930 była członkiem Sejmu, a także aktywnie uczestniczyła w pracach Komisji Rolnictwa. Od 1929 roku była członkinią Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie”. W 1930 roku była jedną z założycielek „Centrolewu” na Wileńszczyźnie. W czasie II wojny światowej, współpracując z Ireną Kosmowską, organizowała pomoc dla osób potrzebujących. Po zakończeniu II wojny światowej przystąpiła do Stronnictwa Ludowego, a następnie do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego.
Zmarła 20 marca 1965 roku w Krakowie i została pochowana na cmentarzu Rakowickim (kw. LXXVIII, rz. 1, m. 99).
Przypisy
Bibliografia
Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939. Słownik biograficzny, tom III, red. Grzegorz Mazur, Warszawa 2005.