Aleksandra Maria Derra (urodzona 13 maja 1974) to polska filozofka, filolożka, tłumaczka oraz wykładowczyni Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Życiorys
Na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika zdobyła tytuł magistra z filologii polskiej w 1998 roku (temat pracy: Problemy recepcji „Dziennika” Witolda Gombrowicza. Próba monografii) oraz z filozofii w 1999 roku (temat pracy: Teoria znaczenia w kontekście sporu między realizmem a antyrealizmem semantycznym. Analiza poglądów Michaela Dummetta). W 2005 roku obroniła doktorat na tej samej uczelni na podstawie pracy pt. Wittgensetinowska kategoria użycia we współczesnych teoriach znaczenia (promotorka: Urszula Żegleń). W 2014 roku uzyskała na UMK habilitację w dziedzinie nauk humanistycznych na podstawie opracowania Kobiety (w) nauce. Problem płci we współczesnej filozofii nauki i w praktyce badawczej.
Od 1999 roku jest zawodowo związana z Instytutem Filozofii UMK w Toruniu, gdzie obecnie kieruje Katedrą Filozofii Praktycznej. Jest współtwórczynią podyplomowych studiów z zakresu gender na Wydziale Humanistycznym UMK (obecnie Wydział Filozofii i Nauk Społecznych UMK). Jej zainteresowania obejmują współczesną filozofię nauki, problem płci w instytucjach naukowych, badania nad nauką i technologią, krytyczną analizę neuronauk, ucieleśnienie w naukach kognitywnych oraz współczesne teorie feministyczne. Odbyła staże w Kings College w Londynie (2003) oraz na Uniwersytecie Oksfordzkim (2000). Jako profesor wizytująca prowadziła badania w Centre for Gender and Women’s Studies w Trinity College w Dublinie (2013–2017); wcześniej była również związana z Katholieke Universiteit Leuven (2005–2006) oraz Universiteit Utrecht (2011).
1 listopada 2020 roku została powołana na stanowisko pełnomocniczki ds. równego traktowania przez Rektora UMK.
Od 8 marca 2023 roku jest członkinią Toruńskiej Rady Kobiet, której powołanie zainicjował Prezydent Miasta Torunia.
Publikacje książkowe
Filozofia, nauka, feminizm. Wybór tekstów. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2022.
Polish Science and Technology Studies in the New Millennium, redakcja naukowa Krzysztof Abriszewski, Aleksandra Derra, Andrzej W. Nowak, Seria: Studies on Culture, Technology and Education, tom 8, 2022, Berlin, Peter Lang Publishing Group.
Niewidzia(l)ne. Kobiety i historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, red. Aleksandra Derra, Anna M. Kola, Wojciech Piasek, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2020, seria: SCIENTIA-UNIVERSITAS-MEMORIA III.
Horyzonty konstruktywizmu. Inspiracje, perspektywy, przyszłość, red. naukowa Ewa Bińczyk, Aleksandra Derra, Janusz Grygieńć. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2015, ISBN 978-83-231-3537-1.
Studia nad nauką oraz technologią. Wybór tekstów, red. naukowa Ewa Bińczyk, Aleksandra Derra. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2014, ISBN 978-83-231-3348-3.
Kobiety (w) nauce. Problem płci we współczesnej filozofii nauki i w praktyce badawczej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2013, ISBN 978-83-7383-669-3.
Odsłonić tajemnicę znaczenia. Eseje z filozofii języka, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2011, ISBN 978-83-231-2651-5.
Tłumaczenia książkowe
Jestem listotą: Donna J. Haraway w rozmowie z Thyrzą Nichols Goodeve, seria Humanistyka Środowiskowa, Poznań: WWBPiAK, 2023, ISBN 978-83-67433-10-5.
Cordelia Fine, Urojenia płciowe. Jak dzięki naszym umysłom społeczeństwu i neuroseksizmowi powstają różnice między kobietami a mężczyznami, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2018, ISBN 978-83-231-4129-7.
Bruno Latour, Splatając na nowo to, co społeczne: wprowadzenie do teorii aktora-sieci, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2010, ISBN 978-83-242-0986-6.
Rosi Braidotti, Podmioty nomadyczne: ucieleśnienie i różnica seksualna w feminizmie współczesnym, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2009, ISBN 978-83-60807-39-2.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Dr Aleksandra Derra – Strona główna [online] [dostęp 2020-11-04]. strona główna serwisu
