Aleksandra Agnieszka Banasiak (ur. 1935 w Karsach) to polska pielęgniarka, która brała udział w wydarzeniach czerwcowych w Poznaniu w 1956 roku, znana również jako „siostra Awana”.
Życiorys
Aleksandra przyszła na świat jako jedna z ośmiorga dzieci w rodzinie wiejskiego nauczyciela. W 1951 roku rozpoczęła półroczny kurs pielęgniarski w szkole pielęgniarskiej w Pile. W lutym następnego roku zaczęła pracować w Szpitalu Miejskim nr 2 w Poznaniu, który później nazwano Szpitalem Miejskim im. Franciszka Raszei. Egzamin pielęgniarski zdała w 1955 roku przed komisją egzaminacyjną. Od 1956 roku pełniła funkcję oddziałowej w Szpitalu im. Franciszka Raszei w Poznaniu.
28 czerwca 1956 roku, w trakcie robotniczych wystąpień w Poznaniu, mimo dnia wolnego, udała się do szpitala. Słysząc wołania o pomoc ze strony rannych manifestantów, jako pierwsza wyszła na ulicę, aby opatrywać poszkodowanych podczas trwającej strzelaniny. W wyniku tych wydarzeń została lekko ranna od przypadkowej kuli. W godzinach popołudniowych tego samego dnia, razem z lekarzami, została wezwana do lokalnego urzędu bezpieczeństwa publicznego, aby pomóc zranionym funkcjonariuszom bezpieki. Tam usłyszała od jednego z nich, że to członkowie tej służby rozpoczęli strzelaninę z obawy przed możliwością podpalenia budynku przez demonstrantów. Na wniosek adwokata Stanisława Hejmowskiego, Aleksandra Banasiak została później przesłuchana jako świadek w sprawie uczestników demonstracji. Zeznała zgodnie z prawdą, że to funkcjonariusze bezpieki jako pierwsi otworzyli ogień, co stało w sprzeczności z „oficjalną” wersją władz, według której strzelanina miała być inicjowana przez manifestantów.
W 1961 roku zdała maturę, a w 1979 roku ukończyła studia z zakresu rehabilitacji na poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego. W połowie lat 90. przeszła na emeryturę. Pełniła również rolę prezesa Stowarzyszenia Poznański Czerwiec ’56.
W 1992 roku objęła stanowisko prezesa Stowarzyszenia „Poznański Czerwiec 56”. W 2007 roku ubiegała się o mandat poselski z ramienia Platformy Obywatelskiej. W 2010 roku poparła kandydaturę Ryszarda Grobelnego w wyborach na prezydenta Poznania.
Odznaczenia i wyróżnienia
Aleksandra Banasiak została uhonorowana Medalem Florence Nightingale, który przyznawany jest zasłużonym pielęgniarkom z całego świata. Otrzymała również Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Dodatkowo, została matką chrzestną statku MS „Poznań”.
Przypisy
Bibliografia
Poznański Czerwiec 1956, red. Jarosław Maciejewski, Zofia Trojanowiczowa. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1981. ISBN 83-210-0319-2. Brak numerów stron w książce.
