Aleksandr Emiljewicz Wiurgler, w języku rosyjskim Александр Эмильевич Вюрглер (ur. 25 sierpnia 1901, zm. 23 grudnia 1943 w Warszawie) – był rosyjskim działaczem emigracyjnym oraz szefem 3 Oddziału Sonderstab „R” w czasie II wojny światowej.
Życiorys
Rodzina Wiurglerów mieszkała w Jekaterynosławiu do 1920 roku, po czym przeniosła się do Szwajcarii, gdzie uzyskała obywatelstwo. Aleksandr E. Wiurgler ukończył Rosyjski Instytut Handlowy w Berlinie w 1928 roku, otrzymując tytuł doktora nauk ekonomicznych. Później osiedlił się w Warszawie. W drugiej połowie lat 30. dołączył do Narodowego Związku Pracujących (NTS), obejmując przewodnictwo lokalnego oddziału. Nawiązał kontakty z polskim wywiadem wojskowym, który zorganizował tajne przerzuty członków NTS przez granicę do ZSRR. Po zajęciu Polski przez niemieckie wojska jesienią 1939 roku, te przerzuty zostały wznowione we współpracy z Niemcami. Aleksandr E. Wiurgler utrzymywał również relacje z polskimi organizacjami konspiracyjnymi. W 1942 roku objął stanowisko szefa 3 Oddziału Sonderstab „R” w okupowanej Warszawie, gdzie kierował nim Boris A. Smysłowski. Aleksandr E. Wiurgler, według wizji kierownictwa NTS, wspierał działania przeciwko zarówno Sowietom, jak i Niemcom. Doszło do konfliktów z B. A. Smysłowskim oraz niemieckimi władzami okupacyjnymi. Został zamordowany 23 grudnia 1943 roku w jednym z zaułków warszawskiego Starego Miasta, prawdopodobnie przez Gestapo. Istnieją także hipotezy sugerujące możliwy udział Ludowego Komisariatu Bezpieczeństwa Państwowego, rywali A. E. Wiurglera z NTS lub członków Sonderstab „R”.
Linki zewnętrzne
Biografia Aleksandra E. Wiurglera (jęz. rosyjski) dostępna na stronie zador.com.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-09)].
