Aleksandr Wasiljewicz Utin
(ros. Александр Васильевич Утин, ur. 31 marca?/13 kwietnia 1906 w Ludinowie, zm. 23 stycznia 1950 w Moskwie) – radziecki generał porucznik lotnictwa, Bohater Związku Radzieckiego (1945).
Życiorys
Ukończył technikum pedagogiczne w Żyzdrze, a od lutego 1926 roku rozpoczął służbę w Armii Czerwonej. Następnie, ukończył Szkołę Wojskowo-Teoretyczną Sił Powietrznych w Leningradzie oraz wojskową szkołę pilotów w Borisoglebsku w 1928 roku, gdzie został lotnikiem-instruktorem i dowódcą klucza. W późniejszym okresie dowodził oddziałem oraz eskadrą w wojskowej szkole pilotów w Charkowie. Od 1939 roku był członkiem WKP(b), a w 1941 roku ukończył wojskową akademię sił powietrznych Armii Czerwonej. Od czerwca 1941 roku dowodził pułkiem lotnictwa myśliwskiego i brał udział w wojnie z Niemcami na froncie południowo-zachodnim. Od 2 sierpnia 1942 do 19 czerwca 1943 kierował 220 Dywizją Lotnictwa Myśliwskiego 16 Armii Powietrznej na Froncie Stalingradzkim/Dońskim/Centralnym, gdzie wyróżnił się w bitwie pod Stalingradem. W czerwcu 1943 roku objął dowództwo 7 Korpusu Lotnictwa Myśliwskiego 5 Armii Powietrznej na Froncie Stepowym/2 Ukraińskim. Uczestniczył w wielu operacjach, takich jak biełgorodzko-charkowska, bitwa o Dniepr, kirowohradzkiej, korsuń-szewczenkowskiej, humańsko-botoszańskiej oraz lwowsko-sandomierskiej. Od początku 1945 roku walczył w składzie 2 Armii Powietrznej 1 Frontu Ukraińskiego, biorąc udział w operacjach sandomiersko-śląskiej, dolnośląskiej, górnośląskiej, berlińskiej i praskiej. W sumie wykonał 37 lotów bojowych i zestrzelił 2 nieprzyjacielskie samoloty. Po wojnie kontynuował dowodzenie korpusem, a w sierpniu 1946 roku został zastępcą dowódcy, a w kwietniu 1947 roku objął dowództwo 11 Armii Powietrznej/34 Armii Powietrznej. Zmarł i został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym.
Odznaczenia
- Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (29 maja 1945)
- Order Lenina (29 maja 1945)
- Order Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie, m.in. 3 lutego 1943)
- Order Bohdana Chmielnickiego I klasy
- Order Suworowa II klasy (19 stycznia 1944)
- Order Czerwonej Gwiazdy (dwukrotnie – 9 grudnia 1941 i 3 listopada 1944)
- Medal „Za obronę Stalingradu”
- Medal „Za wyzwolenie Pragi”
- Medal „Za zdobycie Berlina”
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
