Aleksandr Siergiejewicz Szczerbakow
(ros. Алекса́ндр Серге́евич Щербако́в; ur. 27 września?/10 października 1901 w Ruzie w guberni moskiewskiej, zm. 10 maja 1945 w Moskwie) – sowiecki dowódca wojskowy oraz polityk, generał pułkownik, członek Komitetu Centralnego i kandydat na członka Politbiura WKP(b).
Życiorys
Od 1907 roku mieszkał w Rybińsku, gdzie ukończył szkołę podstawową. Został uczniem w drukarni, a później urzędnikiem na kolei.
W 1917 roku przyłączył się do Czerwonej Gwardii, a w 1918 roku do RKP(b). Pełnił funkcję sekretarza lokalnej organizacji Komsomołu, a w latach 1921-1924 studiował na Komunistycznym Uniwersytecie im. Swierdłowa. W latach 1930-1932 kontynuował naukę w Instytucie Czerwonej Profesury. Od 1934 roku działał jako kurator Związku Pisarzy ZSRR z ramienia KC WKP(b). Od 15 czerwca 1936 do 6 czerwca 1937 był II sekretarzem Komitetu Obwodowego WKP(b) w Leningradzie, a od grudnia 1937 do maja 1938 I sekretarzem Komitetu Obwodowego WKP(b) w Irkucku. Następnie, od 8 kwietnia do 12 listopada 1938 roku, pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Obwodowego Komunistycznej Partii (bolszewików) Ukrainy w Doniecku.
W latach 1937-1945 był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR. Od 2 listopada 1938 do swojej śmierci był I sekretarzem Komitetu Obwodowego WKP(b) w Moskwie. Od marca 1939 roku był członkiem Komitetu Centralnego WKP(b) oraz Biura Organizacyjnego KC, a od 21 lutego 1941 roku zastępcą członka Biura Politycznego KC WKP(b). Od 10 maja 1941 do końca życia pełnił funkcję sekretarza KC. Od maja 1942 roku był szefem Radzieckiego Biura Informacyjnego, a od 4 czerwca 1942 do śmierci kierował Głównym Zarządem Politycznym Armii Czerwonej. 17 września 1943 roku został mianowany generałem pułkownikiem. Zmarł na zawał serca.
W 1946 roku na jego cześć miasto Rybińsk zmieniło nazwę na Szczerbakow (do 1957 roku). Jego imieniem nazwano również Park Kultury i Wypoczynku w Doniecku, dzielnicę i stację metra w Moskwie oraz ulice w Kijowie, Mińsku, Permie, Jekaterynburgu, Lipiecku i Petersburgu.
Odznaczenia
- Order Lenina (trzykrotnie)
- Order Suworowa I stopnia (1944)
- Order Kutuzowa I stopnia (1944)
- Order Wojny Ojczyźnianej I stopnia
Bibliografia
Piotr Gontarczyk, Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941-1944, Warszawa 2003.
http://www.hrono.ru/biograf/bio_sh/sherbakov_as.php (ros.)
http://www.knowbysight.info/ShchSS/00436.asp (ros.)