Aleksandr Szabałow

Aleksandr Szabałow, łot. Aleksandrs Šabalovs, ang. Alexander Shabalov (urodzony 12 września 1967 w Rydze) to amerykański szachista o łotewskich korzeniach, który otrzymał tytuł arcymistrza w 1991 roku.

Kariera szachowa

Był jednym z uczniów Michaiła Tala. Na początku lat 90. emigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie od 1993 roku reprezentuje ten kraj. Jest czterokrotnym mistrzem USA, a złote medale zdobywał w latach: 1993 (wraz z Aleksiejem Jermolinskim), 2000 (wraz z Joelem Benjaminem i Yasserem Seirawanem), 2003/2004 oraz 2007. W 1993 roku zwyciężył w otwartym turnieju U.S. Open w Nowym Jorku, a w 1999 roku w MK Cafe w Koszalinie. W 2001 roku zajął I miejsce (wraz z Władimirem Akopianem, Władimirem Bakłanem i Michałem Krasenkowem) w Bad Wiessee. Wziął również udział w mistrzostwach świata rozegranych systemem pucharowym w Moskwie, gdzie awansował do II rundy, jednak przegrał z Aleksandrem Chalifmanem. W 2002 roku dzielił I lokaty w otwartych turniejach w Qingdao oraz Aerofłot Open w Moskwie. W 2003 roku triumfował w Los Angeles i podzielił I miejsce w Curaçao. W 2005 roku zwyciężył (wraz z Aleksandrem Areszczenko) w Port Erin, a w 2006 roku (wraz z Steliosem Halkiasem) w Bad Wiessee. W 2009 roku wygrał mistrzostwa Ameryki rozegrane w São Paulo, a także zdobył dwa brązowe medale w tych rozgrywkach (Mar del Plata 2012, Pipa 2014).

W latach 1992–2004 pięciokrotnie brał udział w szachowych olimpiadach (w 1992 w barwach Łotwy, a pozostałe cztery – w barwach Stanów Zjednoczonych). Na swoim koncie ma srebrny medal, który zdobył z drużyną podczas olimpiady w Eliście w 1998 roku.

Szabałow jest znany z niezwykle ostrej i dynamicznej gry, dążąc do skomplikowania pozycji za wszelką cenę. Jak sam mówi: „jeśli po moim posunięciu pozycja staje się jeszcze bardziej skomplikowana, to znaczy, że wszystko idzie w dobrym kierunku”. Arcymistrz Nick de Firmian, komentując jedną z jego partii, zauważył, że pozycja jest tak szalona, że tylko Szabałow i Fritz (jeden z najsilniejszych programów szachowych na świecie) są w stanie dobrze ją rozegrać.

Najwyższy ranking w swojej karierze osiągnął 1 lipca 2007 roku, zdobywając 2637 punktów, co uplasowało go na 81. miejscu w światowej liście FIDE, a jednocześnie na 4. miejscu wśród amerykańskich szachistów.