Aleksandr Spendiarian (orm. Ալեքսանդր Սպենդիարյան; urodził się 20 października 1871 roku w Kachowce, zmarł 7 maja 1928 roku w Erywaniu) był ormiańskim kompozytorem oraz dyrygentem.
Życiorys
Był absolwentem Konserwatorium Petersburskiego, gdzie uczył się pod okiem Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Trzykrotnie otrzymał Nagrodę im. Michaiła Glinki (w latach 1908, 1910, 1912). Obok Michaiła Ippolita-Ippolitowa, był jednym z głównych przedstawicieli nurtu orientalnego w rosyjskiej muzyce. Jego dorobek obejmował wiele programowych utworów orkiestrowych. Obraz symfoniczny „Trzy palmy” był prezentowany na koncertach w Berlinie i Kopenhadze w 1908 roku, a cztery lata później w mediolańskiej La Scali. W 1913 roku Michaił Fokin stworzył do nich układ choreograficzny, który został wystawiony z udziałem Anny Pawłowej w Ballets Russes Siergieja Diagilewa pod tytułem „Siedem córek króla dżinów”.
Wydarzeniem, które wpłynęło na jego zwrot ku narodowej tożsamości, była zagłada Ormian w Imperium Osmańskim w 1915 roku (Mec jeghern, co oznacza dosłownie „wielkie nieszczęście”). Po usłyszeniu o tych tragicznych wydarzeniach, Spendiarian skomponował arię koncertową-lament op. 27 „Do Armenii”. Ostatecznie osiedlił się w Erywaniu, stolicy Małej Armenii, a później Armeńskiej SRR, gdzie zyskał status głównego kompozytora narodowego, promowany przez władze radzieckie. Jego nazwisko nosi opera w Erywaniu.
Kompozycje
Utwory orkiestrowe
- Suity Szkice krymskie: I (1903), II (1912)
- Obraz symfoniczny „Trzy palmy” (1905)
- Szkice erywańskie (1925)
Utwory wokalno-instrumentalne
- Oda op. 24 „Tu, tu na polu chwały” (1914)
- Aria koncertowa op. 27 „Do Armenii” (1915)
- Garib bulbul (pol. „Nawiedzony słowik”, na wiersze Sajat-Nowy) (1925)
Opera
- Almast (1930)
Bibliografia
Lesław Czapliński. „Z dziejów ormiańskiej opery narodowej: Czuchadżian, Tigranian, Spendiarian”. „Muzyka 21”. 3/2008. (pol.). brak numeru strony
Linki zewnętrzne
Aleksandr Spendiarian – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
