Aleksandr Kuźmicz Sokolski (ros. Александр Кузьмич Сокольский, urodzony 23 listopada?/6 grudnia 1903 w miejscowości Aleksikowo w obwodzie wołgogradzkim, zmarły 14 listopada 1979 w Moskwie) – radziecki generał pułkownik artylerii, odznaczony tytułem Bohatera Związku Radzieckiego (29 maja 1945).
Życiorys
Sokolski posiadał niepełne średnie wykształcenie. Od 1921 roku służył w Armii Czerwonej. W 1925 roku ukończył szkołę artylerii w Leningradzie, a w latach 1933 i 1937 uczestniczył w artyleryjskich kursach doskonalenia kadry dowódczej. W 1938 roku objął stanowisko dowódcy dywizjonu, a w 1939 roku został szefem artylerii 74 Dywizji Piechoty Północnokaukaskiego Okręgu Wojskowego. Od czerwca 1941 roku brał udział w walkach na Froncie Południowym, a w styczniu 1942 roku został mianowany zastępcą szefa artylerii 12 Armii Frontu Południowego, uczestnicząc w operacji barwienkowsko-łozowskiej.
Od lutego 1942 roku pełnił funkcję szefa artylerii 12 Armii, biorąc udział w obronnych walkach nad Donem i Kubaniem. W dniach 4-12 września 1942 roku był p.o. dowódcy 12 Armii, a następnie walczył na Froncie Zakaukaskim jako szef artylerii 12 Armii. Od stycznia do kwietnia 1943 roku był szefem artylerii 56 Armii Północnej Grupy Wojsk Frontu Zakaukaskiego. W okresie od kwietnia do listopada 1943 roku pełnił funkcję szefa artylerii 37 Armii Frontu Północno-Kaukaskiego, uczestnicząc w walkach na Półwyspie Tamańskim oraz w operacji noworosyjsko-tamańskiej.
Od listopada 1943 do stycznia 1944 roku był zastępcą dowódcy, a następnie dowódcą artylerii Samodzielnej Armii Nadmorskiej, prowadząc działania artyleryjskie podczas walki o przyczółek kerczeński na Krymie oraz w operacji krymskiej. Od maja 1944 roku aż do zakończenia wojny dowodził artylerią 2 Frontu Białoruskiego, uczestnicząc w operacji białoruskiej, w tym w operacjach mohylewskiej, mińskiej, białostockiej, różańskiej, mławsko-elbląskiej, wschodniopruskiej, pomorskiej oraz berlińskiej.
Po wojnie, od września 1945 do czerwca 1948 roku, był dowódcą artylerii Północnej Grupy Wojsk w Polsce, a od czerwca 1948 do 1951 roku dowodził artylerią Zakaukaskiego Okręgu Wojskowego. Po ukończeniu Wyższych Kursów Akademickich przy Wyższej Akademii Wojskowej im. Woroszyłowa, w styczniu 1953 roku został naczelnikiem filii oraz zastępcą naczelnika Akademii Wojskowej im. Dzierżyńskiego. W lutym 1954 roku objął stanowisko szefa Artyleryjskiego Instytutu Naukowo-Badawczego nr 1, a w 1955 roku zakończył swoją służbę wojskową.
Awanse
generał major artylerii (7 lutego 1943)
generał porucznik artylerii (16 maja 1944)
generał pułkownik artylerii (18 listopada 1944)
Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (29 maja 1945)
Order Lenina (dwukrotnie – 29 maja 1945 i 5 listopada 1946)
Order Czerwonego Sztandaru (czterokrotnie – 27 marca 1942, 1 kwietnia 1943, 3 listopada 1944 i 19 listopada 1951)
Order Suworowa I klasy (10 kwietnia 1945)
Order Suworowa II klasy (25 października 1943)
Order Kutuzowa I klasy (29 lipca 1944)
Order Kutuzowa II klasy (16 maja 1944)
Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Medal „Za zdobycie Królewca”
Medal „Weteran Sił Zbrojnych ZSRR”
Order Krzyża Grunwaldu (Polska Ludowa)
Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk (Polska Ludowa)
I inne.
Bibliografia
