Aleksandr Jakowlewicz Sobolew
Aleksandr Jakowlewicz Sobolew, po rosyjsku Александр Яковлевич Соболев (ur. 28 listopada 1891 roku w Kuldīdze na Łotwie, wówczas w granicach Rosji, zm. 17 października 1944 roku w Królewcu) był rosyjskim wojskowym, majorem armii estońskiej, dowódcą 39 Estnische Schutzmann Abteilung Põltsamaa, dywizjonu artylerii Legionu Estońskiego SS oraz 53 dywizjonu artylerii 3 Estnische SS-Freiwilligen-Brigade. Następnie pełnił funkcję dowódcy 20 pułku artylerii SS 20 Dywizji Grenadierów SS podczas II wojny światowej.
Życiorys
W 1911 roku ukończył gimnazjum aleksandrowskie w Rydze, a następnie rozpoczął studia prawnicze na uniwersytecie w Tartu. W 1915 roku, przerywając naukę, przeniósł się do Dorpatu. Uczestniczył w I wojnie światowej, gdzie służył w artylerii. Z powodu swoich rewolucyjnych przekonań wstąpił do wojsk bolszewickich, jednak po zrozumieniu prawdziwych intencji bolszewików podczas walk z Estończykami, przeszedł na stronę Estończyków ze swoją baterią artylerii. Dołączył do armii estońskiej, gdzie został dowódcą baterii artylerii, walcząc z wojskami bolszewickimi. Po zakończeniu wojny został przeniesiony do Tartu, gdzie objął dowództwo nad 5, a następnie 3 baterią 4 grupy artylerii. Wkrótce stanął na czołowej pozycji całej grupy. W 1940 roku awansował na stopień majora.
Po aneksji Estonii przez ZSRR w czerwcu 1940 roku, Sobolew został przewodniczącym komisji likwidacyjnej 4 grupy artylerii. Odmówił służby w Armii Czerwonej, w wyniku czego został zdemobilizowany. Następnie pracował jako nauczyciel w jednej ze szkół w Tartu, unikając aresztowania. Po ataku niemieckich wojsk na ZSRR i zajęciu Estonii we wrześniu 1941 roku, nawiązał współpracę z okupantami. Objął dowództwo jednego z estońskich batalionów policyjnych, który został przemianowany na 39 Estnische Schutzmann Abteilung Põltsamaa. W lipcu 1942 roku batalion przydzielono do niemieckiej 281 Dywizji Ochronnej, operującej na tyłach Grupy Armii Północ. W kwietniu 1943 roku Estończycy powrócili do ojczyzny, a batalion został rozformowany.
W maju 1943 roku Sobolew został dowódcą dywizjonu artylerii w Estnische SS-Freiwilligen-Brigade. Pod koniec 1943 roku, w stopniu Waffen-Sturmbannführera, objął dowództwo 53 dywizjonu artylerii 3 Estnische SS-Freiwilligen-Brigade. Po przekształceniu jednostki w styczniu 1944 roku w 20 Dywizję Grenadierów SS, został w stopniu Waffen-Obersturmbannführera dowódcą 20 pułku artylerii. Uczestniczył w zaciętej bitwie pod Narwą, a po jej zakończeniu dywizja miała odpoczynek w Kłajpedzie. 10 października 1944 roku część 20 pułku artylerii została ostrzelana przez radziecką artylerię, a jeden z pocisków trafił w grupę oficerów pułku, raniąc m.in. Sobolewa. Został przetransportowany do polowego szpitala w Królewcu, gdzie zmarł 17 października 1944 roku. Odznaczony był Żelaznym Krzyżem 2 klasy.
