Aleksandr Michajłowicz Samokutiajew (ros. Алекса́ндр Миха́йлович Самокутя́ев, urodzony 13 marca 1970 roku w Penzie) to rosyjski kosmonauta, który został odznaczony tytułem Bohatera Federacji Rosyjskiej w 2012 roku.
Życiorys
Ukończył szkołę średnią w Penzie, gdzie zdobył umiejętności spadochroniarskie. W 1987 roku rozpoczął studia w Penzeńskim Instytucie Politechnicznym, a następnie przeniósł się do wyższej wojskowej szkoły lotników w Czernihowie, gdzie w 1992 roku uzyskał tytuł inżyniera-lotnika. W latach 1998–2000 studiował w Akademii Wojskowo-Powietrznej im. Gagarina. Jako pilot wojskowy służył na Dalekim Wschodzie, osiągając łączny nalot przekraczający 680 godzin.
29 maja 2003 roku został przyjęty do grupy kosmonautów. Od 16 czerwca 2003 do 27 czerwca 2005 przeszedł ogólne przygotowanie do misji kosmicznych, kończąc je egzaminem. W latach 2005-2008 szkolił się w programie lotów na Międzynarodową Stację Kosmiczną. W lipcu 2008 roku dołączył do rezerwowej załogi 25. Ekspedycji na Międzynarodową Stację Kosmiczną, a 7 października 2009 roku wszedł w skład głównej załogi 27. Ekspedycji. 11-12 marca 2010 roku zdał egzaminy przedstartowe razem z Andriejem Borisienką i Scottem Kellym. 1 kwietnia 2010 roku został wyznaczony na dowódcę rezerwowej załogi statku Sojuz TMA-18 oraz 23/24 Ekspedycji, a 2 kwietnia 2010 roku pełnił rolę dublera dowódcy podczas startu Sojuza TMA-18.
11 marca 2011 roku objął stanowisko dowódcy głównej załogi statku Sojuz TMA-21. Od 4 kwietnia do 16 września 2011 roku brał udział w locie kosmicznym na pokładzie Sojuza TMA-21 jako członek 27. i 28. Ekspedycji na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Razem z Borisienką i Ronaldem Garanem wystartował 6 kwietnia 2011 roku, docierając do stacji. Uczestniczył w kosmicznym spacerze, który trwał 6 godzin i 22 minuty, a całkowity czas spędzony w kosmosie wyniósł 164 dni, 5 godzin, 41 minut i 19 sekund.
W 2012 roku, w stopniu pułkownika, przeszedł do rezerwy. 26 marca 2014 roku był dublerem dowódcy statku podczas startu Sojuz TMA-12M.
Swój drugi lot w kosmos odbył od 25 września 2014 do 12 marca 2015 roku jako dowódca statku Sojuz TMA-14M oraz członek 41. i 42. Ekspedycji na Międzynarodową Stację Kosmiczną. W jego składzie znajdowały się Jeleną Sierową i Barry Wilmore. Podczas tej misji odbył jeden spacer w otwartą przestrzeń kosmiczną, spędzając w kosmosie 167 dni, 5 godzin, 42 minuty i 40 sekund.
Odznaczenia
Bohater Federacji Rosyjskiej (25 czerwca 2012)
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV klasy (15 lutego 2016)
Wiele medali.
Zobacz też
- alfabetyczna lista kosmonautów
- grupy i oddziały kosmonautów
- lista najdłuższych łącznych pobytów w kosmosie
Bibliografia
Biografia na stronie Gieroi strany (ros.)
Linki zewnętrzne
Biogram na stronie Spacefacts (ang.)
Biografia na stronie astronaut.ru (ros.)
