Aleksandr Prowaliński
Aleksandr Prowaliński, znany również jako Aliaksandr Pravalinski oraz Александр Провалинский, urodził się 7 lipca 1993 roku w Mohylewie. Jest on artystą sztuk wizualnych, reżyserem światła, malarzem oraz grafikiem. Posiada białoruskie pochodzenie z polskimi korzeniami i obecnie mieszka oraz tworzy w Polsce. Ukończył Wydział Malarstwa Sztalugowego na Narodowym Uniwersytecie Artystycznym im. A. Glebowa w Mińsku, a także Wydział Grafiki na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Twórczość
Aleksandr Prowaliński jest artystą działającym w wielu dziedzinach. Jego prace koncentrują się głównie na malarstwie oraz teatrze.
Jego przygoda z malarstwem zaczęła się w dzieciństwie, a swoje umiejętności rozwijał podczas studiów na Wydziale Malarstwa Sztalugowego w Mińsku. Kształcenie na Wydziale Grafiki w Warszawie umożliwiło mu poszerzenie zakresu technik artystycznych, dzięki czemu stworzył różnorodne dzieła, w tym obrazy olejne, akwaforty, akwatinty oraz kolaże, a także prace łączące te techniki.
Od 2014 roku współpracuje z reżyserką światła Jacqueline Sobiszewski, co zaowocowało ponad pięćdziesięcioma projektami teatralnymi z różnorodnymi twórcami, takimi jak Pią Partum, Grzegorz Jarzyna, Krystian Lada, Ewelina Marciniak, Natalia Korczakowska, Jędrzej Piaskowski, Jakub Skrzywanek, Małgorzata Wdowik, Marta Ziółek oraz Anna Nowicka. Prowaliński prowadzi zróżnicowaną praktykę artystyczną, w której głównie koncentruje się na reżyserii światła, a czasem angażuje się również w scenografię i kostiumy.
Jak zaznacza artysta, jego wrażliwość oscyluje pomiędzy zachwytem nad ulotnością chwili a potrzebą jej uchwycenia, zatrzymania i przekształcenia w obraz. Te dwie zdawałoby się przeciwstawne tendencje są dla niego inspirujące i stanowią motor napędowy jego artystycznego rozwoju.
W 2022 roku otrzymał nominację do prestiżowej litewskiej nagrody w dziedzinie sztuk performatywnych, „Złotego Krzyża Sceny”, za reżyserię światła w spektaklu „Solaris 4” w reżyserii Grzegorza Jarzyny. Wraz z Janem Baszakiem zdobył nagrodę Boska Komedia za scenografię do przedstawienia „Niepokój przychodzi o zmierzchu” (reż. Małgorzata Wdowik; Wrocławski Teatr Pantomimy im. H. Tomaszewskiego, 2023). Jury uzasadniło przyznanie nagrody słowami: „Za prowokujące do myślenia, unikatowe, operujące prostą, acz wyraźną grafiką dekoracje pozwalające zanurzyć się w atmosferę przedstawienia – umożliwiające widowni dotknięcie mrocznej strony opowieści.”
Życie prywatne
Aleksandr Prowaliński jest Białorusinem z polskimi korzeniami, urodził się i dorastał w Mohylewie. Od 2013 roku mieszka i tworzy w Warszawie. W wywiadzie udzielonym Mike’owi Urbaniakowi na łamach miesięcznika Vogue we wrześniu 2019 roku, zadeklarował swoją orientację seksualną, ujawniając, że jest gejem. Tematy związane z emancypacją tożsamości seksualnej są obecne w jego twórczości.
Wybrane realizacje teatralne
- Nine, reż. Pia Partum, Teatr Muzyczny Capitol we Wrocławiu, 2014 (debiut jako reżyser światła)
- Projekt „P”, reż. Michał Borczuch, Teatr Wielki Opera Narodowa, 2015 (asystent scenografa)
- Grindr, reż. Piotr Trojan, TR Warszawa, 2015 (reżyseria światła)
- Piłkarze, reż. Małgorzata Wdowik, TR Warszawa, 2016 (reżyseria światła)
- Puppenhaus. Kuracja, reż. Jędrzej Piaskowski, TR Warszawa, 2017 (reżyseria światła, debiut jako scenograf)
- So emotional, reż. Marta Ziółek, Nowy Teatr w Warszawie, 2017 (reżyseria światła)
- Dwa miecze, reż. Grzegorz Jarzyna, Propel Performing Arts&Media Co. Ltd. (Chiny – Pekin) i TR Warszawa, 2017 (reżyseria światła)
- Raw Light, reż. Anna Nowicka, DOCK11 – Berlin, 2017 (reżyseria światła)
- Wiera Gran, reż. Jędrzej Piaskowski, Teatr Żydowski w Warszawie (reżyseria światła, scenografia)
- Kordian, reż. Jakub Skrzywanek, Teatr Polski w Poznaniu, 2018 (reżyseria światła)
- Trzy siostry, reż. Jędrzej Piaskowski, Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie, 2018 (reżyseria światła, scenografia)
- Biesy, reż. Natalia Korczakowska, Teatr Studio w Warszawie, 2018 (reżyseria światła)
- 27 Grudnia, reż. Jakub Skrzywanek, Teatr Polski w Poznaniu, 2018 (reżyseria światła)
- Inflammation (video performance), reż. Ania Nowak, 2019 (reżyseria światła)
- 2020: Burza, reż. Grzegorz Jarzyna, TR Warszawa, 2020 (reżyseria światła)
- Comfort Starving, reż. Krystian Lada, Festiwal Opera Rara (Kraków), 2021 (reżyseria światła)
- The Man with Night Sweats, reż. Krystian Lada, Festiwal Opera Rara (Kraków) i The Airport Society (Belgia), 2021 (reżyseria światła)
- Solaris 4, reż. Grzegorz Jarzyna, Litewski Teatr Narodowy w Wilnie, 2021 (reżyseria światła)
- Resztki, reż. Ewelina Marciniak, Teatr Wybrzeże, 2021 (reżyseria światła)
- Larva, reż. Marta Ziółek, Komuna Warszawa, 2021 (reżyseria światła)
- Wstyd, reż. Małgorzata Wdowik, Nowy Teatr w Warszawie, 2021 (reżyseria światła)
- Florencia en el Amazonas, reż. Krystian Lada, Theater St Gallen, 2021 (reżyseria światła)
- Underground girls, reż. Jakub Skrzywanek, Teatr lkhom im. Marka Weila w Taszkencie (Uzbekistan), 2022 (reżyseria światła, scenografia, debiut jako kostiumograf)
- Aria di Potenza, reż. Krystian Lada, Teatr Studio – Warszawa, 2022 (reżyseria światła, scenografia)
- Les contes d’Hoffmann, reż. Krystian Lada, Opera w Goteborgu, 2022 (reżyseria światła)
- Chłopaki płaczą, reż. Michał Buszewicz, Teatr Dramatyczny w Warszawie, 2023 (reżyseria światła)
- Der Widerspenstigen Zähmung, reż. Ewelina Marciniak, Theater Freiburg, 2023 (reżyseria światła)
- SPARTAKUS. Miłość w czasach zarazy, reż. Jakub Skrzywanek, Teatr Współczesny w Szczecinie, 2023 (reżyseria światła)
- Niepokój przychodzi o zmierzchu, reż. Małgorzata Wdowik, Wrocławski Teatr Pantomimy, 2023 (reżyseria światła, scenografia)
- Messa da requiem, reż. Krystian Lada, Theater St Gallen, 2023 (reżyseria światła)
- Das Tove – Projekt, reż. Ewelina Marciniak, Schauspiel Frankfurt, 2023 (reżyseria światła)
- D’Arc (opera site-specific), także reż. Krystian Lada, Muzeum Powstania Warszawskiego, 2024 (reżyseria światła)
Wybrane wystawy indywidualne i zbiorowe
- Indywidualna wystawa prac malarstwa i grafiki, Galeria Freta Warszawa, 2015
- Detision Exhibition, Leeds, Wielka Brytania, 2015 (wystawa zbiorowa)
- Figurama, Praga, Czechy, 2016 (wystawa zbiorowa)
- Event Horizon, Xabia, Hiszpania, 2021 (wystawa indywidualna)
- Twilight, Casa Recoleto, Xabia, Hiszpania, 2023 (wystawa indywidualna)
Przypisy
== Bibliografia ==