Aleksandr Andriejewicz Prokofjew (ros. Алекса́ндр Андре́евич Проко́фьев, urodzony 19 września?/2 października 1900 w wiosce Kobona w guberni sankt-petersburskiej, zmarł 18 września 1971 w Leningradzie) był radzieckim poetą oraz Bohaterem Pracy Socjalistycznej (odznaczony 1 grudnia 1970).
Życiorys
Po zakończeniu nauki w szkole wiejskiej w latach 1913−1917, uczęszczał do seminarium nauczycielskiego. W 1919 roku dołączył do RKP(b) oraz wstąpił do Armii Czerwonej. Brał udział w wojnie domowej, gdzie w starciach z białą armią Judenicza został wzięty do niewoli, jednak udało mu się uciec. W latach 1922−1930 pracował jako funkcjonariusz Czeki/OGPU. Podczas wojny ZSRR z Finlandią w latach 1939−1940 oraz wojny ZSRR z Niemcami w latach 1941−1945, pełnił rolę dziennikarza wojennego i był członkiem grupy pisarskiej działającej przy Zarządzie Politycznym Frontu Leningradzkiego. W tym okresie aktywnie angażował się w prasę armijną. W latach 1945−1948 oraz 1955−1965 był sekretarzem odpowiedzialnym Leningradzkiego Oddziału Związku Pisarzy RFSRR.
Jego kariera pisarska rozpoczęła się w 1919 roku. Prokofjew był autorem zarówno wierszy lirycznych, jak i epickich, które czerpały inspiracje z klasycznej rosyjskiej liryki, często nawiązując do motywów poezji ludowej oraz liryki patriotycznej. Jego utwory doczekały się polskich przekładów, które zostały opublikowane w antologiach: Dwa wieki poezji rosyjskiej (1954) oraz Stu trzydziestu poetów (1957). Od 25 lutego 1956 do 29 marca 1966 był członkiem Centralnej Komisji Rewizyjnej KPZR, a w 1959 roku objął stanowisko sekretarza Zarządu Związku Pisarzy RFSRR. Mieszkał w Leningradzie, gdzie zmarł i został pochowany na Cmentarzu Bogosłowskim. Jego imię nosi jedna z ulic w północno-zachodniej części Petersburga.
Odznaczenia i nagrody
- Medal Sierp i Młot Bohatera Pracy Socjalistycznej (1 grudnia 1970)
- Order Lenina (czterokrotnie)
- Order Czerwonej Gwiazdy
- Order „Znak Honoru”
- Nagroda Leninowska (1961)
- Nagroda Stalinowska (1946)
- Odznaka „Honorowy Funkcjonariusz Czeki/GPU (V)”
- Oraz dwa inne ordery i medale.
Bibliografia
Nowa encyklopedia powszechna PWN, red. Barbara Petrozolin-Skowrońska, Warszawa 1998, t. 5, s. 338.