Aleksandr Nikołajewicz Poskriobyszew (wcześniejsze polskie transkrypcje: Aleksander Poskriebyszow; ros. Александр Николаевич Поскрёбышев; ur. 26 lipca?/7 sierpnia 1891, zm. 3 stycznia 1965) był członkiem partii bolszewickiej od 1917 roku i piastował wysokie stanowiska partyjne, m.in. w Swierdłowsku i Ufie. Przez długi czas pełnił funkcję szefa sekretariatu Stalina.
Życiorys
Poskriobyszew był synem szewca. Istnieją przypuszczenia, że mógł uczestniczyć w wymordowaniu rodziny carskiej. Od marca 1922 roku pełnił rolę asystenta sekretarza Komitetu Centralnego, a następnie został zastępcą kierownika partyjnego Biura Kontroli. W latach 1924–1929 był pomocnikiem sekretarza generalnego KC RKP(b)/WKP(b). W 1929 roku objął kierownictwo Wydziału Administracyjnego KC WKP(b).
Na początku lat 30. dołączył do osobistego sekretariatu Stalina, a w latach 1930–1934 był kierownikiem Tajnego Wydziału KC WKP(b). W 1935 roku, po śmierci ówczesnego szefa sekretariatu Iwana Towstuchy, objął to stanowisko i sprawował je aż do kwietnia 1953 roku, kiedy to został usunięty w wyniku intryg Berii. Po śmierci dyktatora znalazł się w Prezydium Rady Najwyższej. W 1960 roku przeszedł na emeryturę. Został odznaczony czterema Orderami Lenina (w latach 1939, 1944, 1945 i 1951) oraz innymi medalami.
Był trzykrotnie żonaty: z Jadwigą Stankiewicz (1919–1929), Bronisławą Mietallikową (Masenkis) (1934–13.10.1941) oraz po raz trzeci po 1942 roku. Miał dwie córki, a także wychował córkę Bronisławy. Bronisława, lekarz endokrynolog, została aresztowana przez Berię w 1939 roku po próbie interwencji w celu uwolnienia jej brata Michaiła, który został aresztowany jako mąż siostry synowej Trockiego. Interwencja męża okazała się bezskuteczna, a Bronisława została rozstrzelana w 1941 roku.
Literatura, linki
Abdurachman Awtorchanow, Zagadka śmierci Stalina. Spisek Berii, Warszawa 2002, Wyd. LTW, ISBN 83-88736-20-5.
Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898–1991
