Aleksandr Nikonow
Aleksandr Nikonow (ros. Александр Матвеевич Никонов; urodzony 19 sierpnia?/31 sierpnia 1893 w Lelikowie, zmarł 26 października 1937 w Moskwie) był jednym z kluczowych dowódców wywiadu Armii Czerwonej (Razwiedupr), zajmując stanowisko komdiwa. Został zamordowany w trakcie wielkiego terroru w 1937 roku.
Od 1918 roku był członkiem partii bolszewickiej i brał udział w wojnie domowej; później został przeniesiony do wojsk pogranicznych. W 1921 roku rozpoczął pracę w wywiadzie wojskowym Armii Czerwonej, gdzie objął stanowisko szefa Wydziału III Informacyjno-Statystycznego.
W latach 1925-1929 oraz 1935-sierpień 1937 pełnił funkcję zastępcy szefów Razwiedupru – Jana Bierzina, Siemiona Urickiego oraz ponownie Jana Berzina. Po usunięciu Berzina z Razwiedupru 1 sierpnia 1937 roku, Nikonow był pełniącym obowiązki szefa Razwiedupru od 1 do 5 sierpnia 1937.
W trakcie wielkiej czystki został aresztowany 3 października 1937 roku przez NKWD i oskarżony o „uczestnictwo w kontrrewolucyjnym spisku wojskowym”. 25 października 1937 roku Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR skazało go na śmierć, a egzekucję przeprowadzono następnego dnia. Został skremowany w krematorium na Cmentarzu Dońskim i pochowany anonimowo; obecnie jego mogiła znajduje się w zbiorowej mogile nr 1 na Nowym Cmentarzu Dońskim.
W dniu 19 maja 1956 roku został zrehabilitowany na podstawie decyzji Kolegium Wojskowego SN ZSRR.
Przypisy
Bibliografia
Никонов Александр Матвеевич; w: Компьютерная база данных „Жертвы политических репрессий, расстрелянные и захороненные в Москве и Московской области в период с 1918 по 1953 год” (2021).
