Aleksandr Aleksiejewicz Lebiediew (ros. Александр Алексеевич Лебедев, ur. 27 listopada 1893 w Poniewieżu, zm. 15 marca 1969 w Leningradzie) był radzieckim fizykiem.
Życiorys
Urodził się jako syn nauczyciela i szlachcica, Aleksieja Lebiediewa. W 1911 roku ukończył szkołę realną w Petersburgu, a następnie do 1916 roku studiował fizykę na Uniwersytecie Petersburskim. Od 1919 roku pracował w Państwowym Instytucie Optycznym, gdzie przez wiele lat pełnił funkcję kierownika sektora fizycznej optyki stosowanej. Równocześnie, od 1922 roku, prowadził wykłady na Uniwersytecie Petersburskim, gdzie był starszym asystentem w dziale fizyki oraz kierownikiem naukowym prac dyplomowych studentów. W 1930 roku spędził dziewięć miesięcy w Anglii, gdzie pracował w laboratorium profesora Williama Bragga w Londynie, prowadząc badania nad dyfrakcją elektronów. Latem 1934 roku kierował kompleksową ekspedycją naukową Akademii Nauk ZSRR na Elbrus. 29 kwietnia 1935 roku został członkiem rzeczywistym Instytutu Optycznego, a 5 grudnia 1935 roku uzyskał stopień doktora nauk fizyczno-matematycznych. W latach 1944-1952 był kierownikiem naukowym Instytutu Naukowo-Badawczego-801 Ludowego Komisariatu Przemysłu Obronnego ZSRR (obecnie Naukowo-Badawczy Instytut Fizyki Stosowanej w składzie Instytutu Naukowo-Badawczego „Orion” w Moskwie). Od 1947 roku pełnił funkcję profesora i kierownika działu elektrofizyki na Wydziale Fizycznym Leningradzkiego Uniwersytetu Państwowego. W 1939 roku został członkiem korespondentem, a w 1943 akademikiem Akademii Nauk ZSRR. Zajmował się problematyką optyki elektronicznej, w tym mikroskopami elektronowymi, zakresem dyfrakcji elektronów, mikroanalizatorami, konwerterami elektronowo-optycznymi oraz innymi urządzeniami. Badał również właściwości półprzewodników oraz ich zastosowanie techniczne w urządzeniach elektroniczno-optycznych, metody i tworzenie sprzętu do lokalizacji światła, analogi radiolokacji, warunki przechodzenia promieniowania optycznego przez atmosferę oraz promieniowanie optyczne Słońca o krótkiej fali i promieniowanie rentgenowskie poza atmosferą Ziemi przy użyciu aparatury kosmicznej. W latach 1934-1940 pracował nad rozwojem elementów optyczno-elektronowych mikroskopu elektronowego. W okresie 1950–1956 był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR, a w latach 1953-1956 pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Rady Związku Rady Najwyższej ZSRR.
Odznaczenia i nagrody
Medal „Sierp i Młot” Bohatera Pracy Socjalistycznej (21 czerwca 1957)
Order Lenina (pięć razy: 1945, 1953, 1953, 1957 i 1959)
Order Czerwonego Sztandaru Pracy (trzykrotnie: 1943, 1951 i 1957)
Order „Znak Honoru” (1939)
Nagroda Leninowska (1959)
Nagroda Stalinowska (dwukrotnie: 1947 i 1949)
I inne medale.
Bibliografia
Biogram na stronie warheroes.ru (ros.) [dostęp 2019-06-06]
