Aleksandr Pawłowicz Łapin
Aleksandr Pawłowicz Łapin (ros. Александр Павлович Лапин; urodz. 1 stycznia 1964 w Kazaniu) to rosyjski wojskowy, który pełnił funkcję dowódcy Centralnego Okręgu Wojskowego w latach 2017–2022 oraz szefa sztabu Wojsk Lądowych w latach 2023–2024. Od marca 2024 roku jest dowódcą Leningradzkiego Okręgu Wojskowego i został odznaczony tytułem Bohatera Federacji Rosyjskiej.
W trakcie inwazji Rosji na Ukrainę, Łapin dowodził Centralnym Okręgiem Wojskowym aż do zakończenia ukraińskiej kontrofensywy w obwodzie charkowskim w październiku 2022 roku. W styczniu 2023 roku został mianowany szefem sztabu Wojsk Lądowych Federacji Rosyjskiej i odpowiedzialnym za powstrzymanie antyputinowskiego rajdu na obwód biełgorodzki wiosną 2023 roku.
Życiorys
Aleksandr Łapin przyszedł na świat 1 stycznia 1964 roku w Kazaniu, stolicy Tatarstanu w Związku Radzieckim. Po zakończeniu szkoły średniej w latach 1981–1982 studiował w Kazańskim Instytucie Chemiczno-Technologicznym. W 1982 roku przerwał naukę, aby odbyć służbę wojskową w Armii Radzieckiej, w radzieckich Wojskach Obrony Powietrznej. Po zakończeniu obowiązkowej służby kontynuował naukę w Kazańskiej Wyższej Szkole Dowódczej Wojsk Pancernych, którą ukończył w 1988 roku.
W 2009 roku Łapin ukończył Wojskową Akademię Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej i objął stanowisko zastępcy dowódcy 58 Armii Ogólnowojskowej. Od 2014 do 2017 roku był pierwszym zastępcą dowódcy Wschodniego Okręgu Wojskowego, a w 2017 roku mianowano go szefem sztabu rosyjskich wojsk w Syrii, które brały udział w wojnie domowej. Od października 2018 do stycznia 2019 roku pełnił funkcję dowódcy grupy wojskowej.
22 listopada 2017 roku Łapin objął dowództwo nad Centralnym Okręgiem Wojskowym, który brał udział w inwazji Rosji na Ukrainę. W lutym 2019 roku awansował na stopień generała pułkownika. 4 lipca 2022 roku otrzymał tytuł Bohatera Federacji Rosyjskiej za osiągnięcia w trakcie konfliktu z Ukrainą, w tym zdobycie Lisiczańska.
Podczas ukraińskiej kontrofensywy w obwodzie charkowskim oraz przegranej przez siły rosyjskie II bitwie o Łyman, Łapin został surowo skrytykowany przez Ramzana Kadyrowa, lidera Republiki Czeczeńskiej. Kadyrow oskarżył Łapina o wycofanie się Rosji z obwodu charkowskiego, grożąc mu degradacją do stopnia szeregowego oraz odebraniem medali.
W 2022 roku żona jednego z rosyjskich żołnierzy złożyła skargę do prokuratury wojskowej na Łapina, twierdząc, że generał miał przyłożyć jej mężowi pistolet do głowy za wycofanie się z linii frontu po utracie kontaktu z dowództwem.
29 października 2022 roku Łapin został usunięty z pozycji dowódcy Centralnego Okręgu Wojskowego. 10 stycznia 2023 roku rosyjskie media ogłosiły, że Łapin został mianowany szefem sztabu Wojsk Lądowych Federacji Rosyjskiej.
W maju 2023 roku, Łapin został wyznaczony do zwalczania antyputinowskich formacji zbrojnych, które przeprowadziły rajd na obwód biełgorodzki.
W marcu 2024 roku objął dowództwo przywróconego po 14 latach Leningradzkiego Okręgu Wojskowego. Był obwiniany o porażki Ukraińców podczas ich wkroczenia do obwodu kurskiego w sierpniu 2024 roku.
W związku z uczestnictwem w inwazji na Ukrainę i naruszeniem jej integralności terytorialnej, generał Aleksandr Łapin od 2022 roku znajduje się pod sankcjami Australii, Kanady, Nowej Zelandii oraz Wielkiej Brytanii.
Jest żonaty i ma syna Denisa (1986–2024), który był podpułkownikiem oraz dowódcą 1 Pułku Pancernego Gwardii 2 Gwardyjskiej Dywizji Zmechanizowanej. Denis Łapin był jednym z dowódców nieudanej rosyjskiej ofensywy na kierunku czernihowsko-sumskim i został odznaczony przez swojego ojca „za odwagę i bohaterstwo”. Zginął 3 maja 2024 roku w wyniku ataku rakietowego na terytorium Ukrainy.
Odznaczenia
- Bohater Federacji Rosyjskiej (2022)
- Order Świętego Jerzego IV stopnia (2017)
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV stopnia z mieczami
- Order Aleksandra Newskiego
- Order Męstwa
- Order „Za zasługi wojskowe”
- Medal Orderu „Za zasługi dla Ojczyzny” II stopnia
- Medal „Za Wyróżnienie Wojskowe”
- Medal „Uczestnik operacji wojskowej w Syrii”
- Medal „Za wyzwolenie Palmyry”
- Medal „Wspólnota Bojowa” (Syria)
- Medal „Za Zasługi dla Kozaków” II klasy
- Odznaka Kozacka Terka „Generał Jermołow”
- Medal „Za zasługi w walce z międzynarodowym terroryzmem”
