Aleksandr Krasnoszczokow

Aleksandr Michajłowicz Krasnoszczokow

Aleksandr Michajłowicz Krasnoszczokow, właściwie Abram Moisiejewicz Krasnoszczok (ros. Александр Михайлович Краснощёков (Абрам Моисеевич Краснощёк), urodził się 28 września?/10 października 1880 roku w Czarnobylu, a zmarł 26 listopada 1937 roku w Moskwie. Był rosyjskim socjaldemokratą i komunistą. W latach 1920–1921 pełnił funkcję formalnej głowy marionetkowej Republiki Dalekiego Wschodu, a później pracował jako urzędnik państwowy w ZSRR.

Życiorys

Urodził się w rodzinie żydowskiej. W latach 1898–1902 zaangażował się w działalność SDPRR, a w 1898 roku został aresztowany i skazany na zesłanie do Nikołajewska. W 1902 roku wyemigrował do Niemiec, gdzie osiedlił się w Berlinie. W marcu 1903 roku udał się do Stanów Zjednoczonych, mieszkał w Nowym Jorku i Chicago. W latach 1904–1917 działał w Socialist Labor Party of America, a w 1912 roku ukończył studia na Wydziale Ekonomii i Prawa Uniwersytetu Chicagowskiego. W latach 1912–1917 pracował jako adwokat w Chicago, jednocześnie od 1915 do lipca 1917 roku był rektorem Uniwersytetu Robotniczego w Chicago.

Po rewolucji lutowej i obaleniu caratu, w sierpniu 1917 roku powrócił do Rosji. Został członkiem Rady Władywostockiej oraz wstąpił do SDPRR(b). Niedługo potem został członkiem Rady Nikolska Ussuryjskiego. W 1918 roku krótko pełnił funkcję przewodniczącego Dalekowschodniej Rady Komisarzy Ludowych. Po zajęciu terytorium przez białych w trakcie wojny domowej w Rosji musiał przejść na działalność nielegalną. 1 maja 1919 roku został aresztowany przez białych, ale po obaleniu administracji Aleksandra Kołczaka w Irkucku 29 grudnia 1919 roku został uwolniony.

Od 5 stycznia do lutego 1920 roku był przewodniczącym komitetu RKP(b) guberni irkuckiej, a od 3 marca do 13 sierpnia 1920 roku był członkiem Dalekowschodniego Biura KC RKP(b). Od 6 kwietnia do 30 października 1920 roku pełnił funkcję przewodniczącego Prezydium Tymczasowej Władzy marionetkowej Republiki Dalekiego Wschodu, co odpowiadało roli prezydenta tej Republiki. Od 13 sierpnia 1920 do 1921 roku był członkiem Dalekowschodniego Biura KC RKP(b), a równocześnie od sierpnia 1920 do 27 kwietnia 1921 roku był ministrem spraw zagranicznych Republiki Dalekiego Wschodu. Od 30 października do 10 listopada 1920 roku był przewodniczącym Tymczasowego Sprawnego Prezydium Republiki Dalekiego Wschodu, a od 10 listopada 1920 do 27 kwietnia 1921 roku przewodniczącym Tymczasowej Władzy Republiki Dalekiego Wschodu. Od 27 kwietnia do 15 września 1921 roku był przewodniczącym Władz Republiki Dalekiego Wschodu.

Od 10 stycznia do 10 marca 1922 roku był zastępcą komisarza ludowego finansów RFSRR. W marcu i kwietniu 1922 roku przebywał na leczeniu, a od 13 kwietnia 1922 do 13 września 1923 roku był członkiem Prezydium Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej RFSRR. Od września 1922 do września 1923 roku pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Wszechrosyjskiego Banku Handlowo-Przemysłowego.

19 września 1923 roku został aresztowany przez GPU, a wkrótce potem wykluczony z RKP(b). 8 marca 1924 roku został skazany na 6 lat pozbawienia wolności, które odbywał w Lefortowie. W styczniu 1925 roku został amnestionowany, a od stycznia 1925 do lipca 1926 roku mieszkał w Krymskiej ASRR. Od lipca 1926 roku pracował jako ekonomista-konsultant w Głównym Komitecie Bawełnianym Ludowego Komisariatu Rolnictwa ZSRR, zajmując się sprawami finansowymi w Taszkencie. Następnie, do sierpnia 1930 roku, był przewodniczącym Zarządu Wszechzwiązkowego Trustu Kendyr-Rami w Moskwie. W sierpniu 1930 roku stanął na czele Zarządu „Nowołubtrustu” w Moskwie, a w tym samym roku przywrócono mu prawa członka partii. Wkrótce potem objął stanowisko dyrektora Naukowo-Badawczego Instytutu Nowego Surowca Łykowego Ludowego Komisariatu Rolnictwa ZSRR, a od 1935 do lipca 1937 roku był szefem Głównego Zarządu Nowych Kultur Łykowych w tymże Komisariacie.

W okresie wielkiej czystki 16 lipca 1937 roku został aresztowany przez NKWD. 25 listopada 1937 roku Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR skazało go na śmierć z zarzutu szpiegostwa oraz uczestnictwa w kontrrewolucyjnej organizacji terrorystycznej. Następnego dnia został rozstrzelany, a jego ciało skremowano w krematorium na Cmentarzu Dońskim, gdzie jego prochy pochowano anonimowo.

28 kwietnia 1956 roku został zrehabilitowany postanowieniem Kolegium Wojskowego SN ZSRR.