Aleksandr Dmitrijewicz Kastalski (ros. Алекса́ндр Дми́триевич Каста́льский; urodził się 16 listopada?/28 listopada 1856 w Moskwie, zmarł 17 grudnia 1926 tamże) był rosyjskim kompozytorem oraz dyrygentem chóralnym.
Życiorys
W latach 1876–1881 kształcił się w Konserwatorium Moskiewskim pod okiem Piotra Czajkowskiego, Siergieja Taniejewa oraz Nikołaja Huberta. Od 1887 roku pełnił rolę wykładowcy w moskiewskiej Szkole Synodalnej, gdzie prowadził chór, a od 1910 roku został jej dyrektorem. W 1911 roku wyruszył w tournée po Europie. Po przekształceniu dawnej Szkoły Synodalnej, która w 1918 roku zmieniła nazwę na Ludową Szkołę Śpiewu Chóralnego, do Konserwatorium Moskiewskiego w 1923 roku objął stanowisko dziekana wydziału dyrygentury chóralnej oraz kierownika katedry muzyki ludowej.
W 1923 roku opublikował pracę pt. Osobiennosti narodno-russkoj muzykalnoj sistiemy (Moskwa, wyd. 2 w 1961), a pośmiertnie, pod redakcją W. Bielajewa, ukazała się również Osnowy narodnogo mnogogołosija (Moskwa, 1948).
Twórczość
W swojej karierze dyrygenckiej skoncentrował się głównie na dyrygenturze chóralnej. Zaczynał od muzyki liturgicznej, a po rewolucji bolszewickiej zajął się kantatami rewolucyjnymi oraz pieśniami masowymi. W muzyce religijnej dążył do odtworzenia dawnych form tzw. znamiennego śpiewu oraz wykorzystania wątków rosyjskiego folkloru muzycznego. W swoich dwóch pracach badał zagadnienia związane z polifonią, systemami tonalnymi oraz praktyką wykonawczą rosyjskiej muzyki ludowej.
Wśród jego dzieł znajdują się m.in.: Pod bolszym szatrom na chór a cappella (1903), Stich o cerkownom russkom pienii na głos, chór i orkiestrę (1911), Bratskoje pominowienije gierojew na głos, chór i orkiestrę (1915, wersja 2 w 1916), Requiem na głos, chór i orkiestrę (1917), Sielskochoziajstwiennaja simfonija na głos i orkiestrę (1923), W.I. Leninu – U groba na recytatora, chór i orkiestrę (1924), a także cykl ośmiu utworów fortepianowych Po Gruzji inspirowanych gruzińskimi pieśniami ludowymi (1901). Napisał również operę Klara Milicz (1907).
Przypisy
Linki zewnętrzne
Aleksandr Kastalski – dzieła tego kompozytora dostępne w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project.
