Aleksandr Władimirowicz Jemieljanienko (ros. Александр Владимирович Емельяненко; urodziny 2 sierpnia 1981) to rosyjski sambista oraz zawodnik mieszanych sztuk walki (MMA) w kategorii wagi ciężkiej. Jest trzykrotnym mistrzem świata w sambo bojowym.
Kariera sportowa
Sambo
Swoją przygodę ze sportami walki rozpoczął w szkole podstawowej w 1988 roku, kiedy to zaczął trenować judo. Wkrótce potem, wzorując się na swoim starszym bracie Fiodorze, zaczął również treningi sambo. W 1999 roku odniósł swój pierwszy znaczący sukces, zdobywając tytuł mistrza Europy w sambo bojowym w Sofii. W latach 2002, 2003 i 2006 zdobył tytuł mistrza świata w sambo bojowym w kategorii powyżej 100 kg. W 2010 roku zdobył srebrny medal podczas 1. Igrzysk Sportów Walki SportAccord w Pekinie w tej samej kategorii wagowej.
Mieszane sztuki walki
W 2003 roku zadebiutował zawodowo w MMA, walcząc dla renomowanej japońskiej organizacji PRIDE FC. W ciągu czterech lat stoczył tam osiem walk (bilans 6-2-0), pokonując m.in. Pawła Nastulę oraz Siergieja Charitonowa. Po rozwiązaniu PRIDE FC, związał się z rosyjską organizacją M-1 Global, gdzie głównie występował na terenie Rosji.
Od momentu przegranej z Fabricio Werdumem w listopadzie 2006 roku do grudnia 2010 roku był niepokonany, wygrywając osiem walk z rzędu przed czasem. Jego passę przerwała niespodziewana porażka przez TKO z Peterem Grahamem podczas gali Draka 5 w Chabarowsku. Na gali M-1 Challenge 28, która miała miejsce 12 listopada 2011 roku, niespodziewanie przegrał przez nokaut w 23. sekundzie pojedynku z Magomiedem Malikowem. 6 czerwca 2012 roku pokonał przez TKO (przerwanie przez lekarza) wracającego po ponad dwóch latach przerwy Ibragima Magomiedowa na gali M-1 Challenge 33.
30 września na kolejnej gali M-1, wygrał z łotewskim kick-bokserem Konstantīnsem Gluhovsem na punkty w trzyrundowym pojedynku.
Boks
W październiku 2009 roku zadebiutował w zawodowym boksie. W swoim pierwszym starcie zremisował w Moskwie z innym debiutantem, Chizirem Plijewem.
Po ponad dziewięciu latach stoczył swoją drugą walkę bokserską, pokonując w pierwszej rundzie przez TKO Michaiła Koklajewa.
Boks na gołe pięści
23 lutego 2022 roku zadebiutował w formule boksu na gołe pięści, pokonując na pełnym dystansie Jeffa Monsona jednogłośną decyzją sędziów.
Życie prywatne
Jemieljanienko ma troje rodzeństwa. Jego starszy brat, Fiodor Jemieljanienko, jest również utytułowanym sambistą i zawodnikiem MMA. Od 2007 roku Aleksandr jest żonaty z Olgą i ma dwoje dzieci. W 2009 roku ukończył Państwowy Uniwersytet w Biełgorodzie na kierunku ekonomia.
Kontrowersyjne zachowanie
Jemieljanienko jest postacią kontrowersyjną w świecie MMA, ze względu na swoje zachowanie oraz oskarżenia o niektóre poglądy. Rok po zdobyciu Mistrzostwa Europy w sambo w 1999 roku, został skazany na pięć lat pozbawienia wolności za napaść z bronią w ręku, jednak wyszedł po trzech i pół roku. W 2003 roku napotkał trudności w związku z kontraktem w PRIDE FC z powodu swojej kryminalnej przeszłości, ale dzięki wsparciu brata Fiodora, udało mu się podpisać umowę. W 2008 roku, na dzień przed galą Affliction, nie został dopuszczony do walki przez komisję licencyjną stanu Kalifornia z powodu niedostarczenia wymaganych dokumentów; w mediach pojawiły się sugestie, że Jemieljanienko miał problemy zdrowotne. Ostatecznie, otrzymał zakaz walk w całym kraju na czas nieokreślony.
W 2010 roku na kanale NTV wyemitowano reportaż na temat Jemieljanienki i jego rzekomych nacjonalistycznych poglądów oraz powiązań z innym zawodnikiem MMA, Romanem Zieńcowem. Jemieljanienko stanowczo zaprzeczył tym oskarżeniom, twierdząc, że nie podziela poglądów Zieńcowa i określił reportaż jako „oszczerstwo”. W sierpniu tego samego roku rozmawiał z przedstawicielami polskiej federacji KSW w sprawie walki z Mariuszem Pudzianowskim, jednak kontrakt nie został podpisany z powodu rzekomego wykrycia u niego zapalenia wątroby typu C. Ostatecznie, Jemieljanienko zaprzeczył tym doniesieniom i domagał się przeprosin od KSW.
19 listopada miał stoczyć walkę w Polsce z Chrisem Male, jednak z powodu jego udziału w finale rosyjskiej wersji programu Mam Talent, galę przełożono. W lutym 2011 roku został na rok zawieszony przez Rosyjską Federację Sambo, co było efektem incydentu sprzed Olimpiady Sportów Walki w 2010 roku, kiedy to Jemieljanienko zaatakował obywatela Chin. Mimo że został zatrzymany przez policję, nie aresztowano go z powodu jego statusu sportowca. 28 października 2011 roku zorganizowano wcześniej odwołaną galę Strefa Walki. Wcześniej, w sierpniu 2011 roku, przedstawiono wyniki badań zdrowotnych Jemieljanienki, które potwierdziły jego pełne zdrowie. Na trzy dni przed galą, 25 października, Jemieljanienko ogłosił, że organizatorzy nie spełnili warunków finansowych kontraktu i że jego brat Fiodor był nielegalnie wykorzystywany w promocji gali. W efekcie, zarówno on, jak i inni rosyjscy zawodnicy wycofali się z udziału w wydarzeniu, które ostatecznie zostało odwołane.
19 grudnia 2012 roku Jemieljanienko ogłosił zakończenie kariery, głównie z powodu problemów zdrowotnych wynikających z dawnych kontuzji. W styczniu 2013 roku właściciel M-1 Global, Vadim Filkelsztejn, ogłosił, że Aleksandr został zwolniony z organizacji za nieprzestrzeganie warunków umowy oraz skandaliczne zachowanie. W grudniu, będąc pod wpływem alkoholu, Jemieljanienko miał wywołać zamieszki podczas lotu oraz pobić pracownika portu lotniczego.
Po zakończeniu kariery, od grudnia do marca 2013 roku przebywał w prawosławnym klasztorze na greckim półwyspie Athos, gdzie angażował się w prace konserwatorskie i pomagał mnichom. Jego pobyt w klasztorze miał wpływ na jego osobowość, co skłoniło go do powrotu do ringów. Następnie związał się z dwiema organizacjami: ProFC oraz Legend Fighting Show.
2 sierpnia 2013 roku, w dniu swoich 32. urodzin, Jemieljanienko miał dopuścić się gwałtu na młodej kobiecie. Dziewczyna twierdziła, że była przetrzymywana przez sportowca przez całą dobę w jego apartamencie. Policja natychmiast przybyła na miejsce, gdzie Jemieljanienko, według świadków, był pod wpływem alkoholu. Podczas przesłuchania zaprzeczył oskarżeniom, a dzień później kobieta wycofała zarzuty, ujawniając, że zarabia na życie świadcząc usługi seksualne.
23 października 2013 roku w jednej z moskiewskich kawiarni doszło do bójki z grupą klientów, w której udział brał Jemieljanienko. Po incydencie uciekł z miejsca zdarzenia, a w wyniku awantury kilka osób odniosło obrażenia, w tym 63-letni mężczyzna, który trafił do szpitala. Jak zeznał jeden ze świadków, Jemieljanienko uderzył jego ojca z powodu głośnych zachowań w trakcie imprezy urodzinowej. Incydent ten miał miejsce na 14 dni przed zaplanowanym rewanżem z Mirko Filipoviciem na gali Legend Fighting Show 2, co zmusiło organizatorów do rozwiązania umowy z Rosjaninem.
W maju 2015 roku został skazany na cztery i pół roku pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 50 tysięcy rubli za zgwałcenie 27-letniej pokojówki Poliny Stiepanowej oraz przetrzymywanie jej paszportu. 27 października 2016 roku został warunkowo zwolniony z więzienia.
Osiągnięcia
Mieszane sztuki walki:
2010: mistrz ProFC w wadze ciężkiej
Sambo bojowe:
1999: Mistrzostwa Europy FIAS – 1. miejsce
2003: Mistrzostwa Rosji – 1. miejsce w kat. +100 kg
2003: Mistrzostwa Świata FIAS – 1. miejsce w kat. +100 kg
2003: Mistrzostwa Rosji – 1. miejsce w kat. +100 kg
2004: Mistrzostwa Świata FIAS – 1. miejsce w kat. +100 kg
2006: Mistrzostwa Świata FIAS – 1. miejsce w kat. +100 kg
2010: Mistrzostwa Rosji – 1. miejsce w kat. +100 kg
2010: I Igrzyska Sportów Walki – 2. miejsce w kat. +100 kg
2012: Mistrzostwa Rosji – 2. miejsce w kat. +100 kg
Lista walk w MMA
Lista walk w boksie
Lista walk w boksie na gołe pięści
Przypisy
Linki zewnętrzne
Statystyki i lista walk MMA
Statystyki i lista walk w zawodowym boksie