Aleksandr Siergiejewicz Jakuszew
Aleksandr Siergiejewicz Jakuszew, ros. Александр Сергеевич Якушев (urodzony 2 stycznia 1947 roku w Bałaszysze) to rosyjski hokeista, który reprezentował ZSRR oraz dwukrotnie brał udział w igrzyskach olimpijskich. Jest również trenerem i działaczem hokejowym.
Kariera zawodnicza
- Spartak Moskwa (1964-1980)
- Kapfenberger SV (1980-1983)
Pochodzi z przedmieść Moskwy i jest wychowankiem oraz wieloletnim zawodnikiem Spartaka Moskwa. Pod koniec swojej kariery przeniósł się do Austrii, gdzie rozegrał ostatnie trzy sezony.
W swojej karierze uczestniczył w wielu turniejach, w tym mistrzostwach świata w latach 1967, 1969, 1970, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1979, Summit Series 1972, 1974, Canada Cup 1976 oraz zimowych igrzyskach olimpijskich w 1972 i 1976 roku.
W trakcie swojej kariery zyskał przydomek Jak-15, który pochodzi od nazwy samolotu Jak-15.
Dalsza kariera
- Spartak Moskwa, asystent
- Spartak Moskwa (1989-1993)
- HC Ambrì-Piotta (1994-1995)
- Spartak Moskwa (1998-2000)
- Reprezentacja Rosji (1998-2000)
- Witiaź Czechow (2009)
Po zakończeniu kariery przeszedł na sędziowanie hokejowe oraz rozpoczął pracę jako trener. Początkowo był asystentem w Spartaku, a później objął stanowisko głównego trenera. Prowadził także reprezentację Rosji na mistrzostwach świata w 1999 i 2000 roku.
W ramach amatorskich rozgrywek hokejowych, które zostały zainicjowane przez prezydenta Władimira Putina oraz weteranów radzieckiego i rosyjskiego hokeja, działa jako prezydent Nocnej Hokejowej Ligi.
W 2015 roku został kierownikiem drużyny Rosji juniorów w mistrzostwach świata do lat 20.
Obejmuje także stanowisko przewodniczącego rady powierniczej Spartaka Moskwa.
Osiągnięcia
Reprezentacyjne
- Złoty medal mistrzostw świata: 1967, 1969, 1970, 1973, 1974, 1975, 1979
- Srebrny medal mistrzostw świata: 1972, 1976
- Brązowy medal mistrzostw świata: 1977
- Złoty medal igrzysk olimpijskich: 1972, 1976
Klubowe
- Brązowy medal mistrzostw ZSRR: 1964, 1972, 1975, 1979, 1980 ze Spartakiem Moskwa
- Srebrny medal mistrzostw ZSRR: 1965, 1966, 1968, 1970, 1973 ze Spartakiem Moskwa
- Złoty medal mistrzostw ZSRR: 1967, 1969, 1976 ze Spartakiem Moskwa
- Finalista Pucharu ZSRR: 1967, 1977 ze Spartakiem Moskwa
- Puchar ZSRR: 1970, 1971 ze Spartakiem Moskwa
Indywidualne
- Liga radziecka 1972/1973: Nagroda Najlepsza Trójka dla tercetu najskuteczniejszych strzelców ligi (razem z Aleksandrem Martyniukiem i Władimirem Szadrinem) – łącznie 72 gole
- Mistrzostwa Świata w Hokeju na Lodzie 1974: Skład gwiazd turnieju
- Mistrzostwa Świata w Hokeju na Lodzie 1975: Skład gwiazd turnieju oraz Najlepszy napastnik turnieju
- Liga radziecka 1975/1976: Nagroda Najlepsza Trójka dla tercetu najskuteczniejszych strzelców ligi (razem z Aleksandrem Martyniukiem i Władimirem Szadrinem) – łącznie 76 goli
Szkoleniowe
- Srebrny medal mistrzostw ZSRR: 1991 ze Spartakiem Moskwa
- Brązowy medal mistrzostw ZSRR: 1992 ze Spartakiem Moskwa
Wyróżnienia i odznaczenia
Wyróżnienia hokejowe
- Zasłużony Mistrz Sportu ZSRR w hokeju na lodzie: 1970
- Galeria Sławy IIHF: 2003
- Rosyjska Galeria Hokejowej Sławy: 2014
- Hockey Hall of Fame: 2018
Odznaczenia państwowe
- Order „Znak Honoru”: 1972, 1979
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy: 1975
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV klasy: 19 kwietnia 1995
- Order Honoru: 2011
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy: 2021
