Aleksandr Andriejewicz Iwanow, cyr. Алекса́ндр Андре́евич Ива́нов (urodzony 16 lipca?/28 lipca 1806 w Petersburgu, zmarł 3 lipca?/15 lipca 1858 tamże) był rosyjskim malarzem neoklasycystycznym.
Życiorys
Iwanow pochodził z rodziny artystów malarzy. Swoją edukację rozpoczął w wieku jedenastu lat, studiując eksternistycznie u swojego ojca, Andrzeja Iwanowa, w Petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych. Dzięki swojemu talentowi szybko zdobył uznanie i nagrody za swoje dzieła. Stowarzyszenie mecenatów sztuki w Petersburgu umożliwiło mu wyjazd na studia za granicą. W 1830 roku artysta udał się do Niemiec, odwiedzając Drezno i Monachium, a następnie osiedlił się we Włoszech, utrzymując jednocześnie bliskie kontakty z Rosją.
W jego wczesnych włoskich pracach można dostrzec wpływy Michała Anioła, którego Iwanow podziwiał, kopiując freski kaplicy Sykstyńskiej w latach 1831–1832. W tym czasie stworzył również serię szkiców przedstawiających biblijne motywy. W Rzymie nawiązał współpracę z Nazareńczykami. Wiosną 1834 roku odwiedził takie miasta jak Bolonia, Ferrara, Wenecja, Padwa, Vicenza, Werona, Brescia, Bergamo, Mediolan i Parma. W 1837 roku, podczas drugiej podróży po Włoszech, zwiedził Florencję, Orvieto, Asyż oraz Livorno. W 1838 roku spotkał osobiście Nikołaja Gogola, którego sportretował w 1841 roku. Z powodu problemów ze wzrokiem, Iwanow przeszedł leczenie i rehabilitację we Florencji. W 1845 roku car Mikołaj I odwiedził go w jego rzymskiej pracowni. W 1847 roku artysta poznał rosyjskiego myśliciela i działacza politycznego Aleksandra Hercena. Rok później zmarł jego ojciec. Z biografii wynika, że w 1850 roku Iwanow zapoznał się z książką „Das Leben Jesu. Kritisch bearbeitet” autorstwa Davida Friedricha Straussa. W latach 1851–1857 powstało wiele szkiców o tematyce biblijnej. Prace nad jego najsłynniejszym dziełem, „Objawienie się Mesjasza ludowi”, trwały dwadzieścia lat, od 1836 do 1857 roku. W 1857 roku artysta wyjechał do Wiednia i Interlaken, aby poprawić swój wzrok. We wrześniu tego samego roku odwiedził Herzena w Londynie.
W maju 1858 roku Iwanow postanowił wrócić do Rosji, zabierając ze sobą do Petersburga swój znany obraz. Wystawa jego prac zorganizowana w Petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych cieszyła się dużym powodzeniem. Niestety w mieście wybuchła epidemia cholery. Iwanow zmarł u szczytu swojej kariery 15 lipca 1858 roku.
Ważniejsze dzieła
Priam prosi Achillesa o zwrot ciała Hektora – 1824, olej na płótnie, Galeria Trietiakowska, Moskwa
Józef tłumaczący sny podczaszego i piekarza – 1827, olej na płótnie, Muzeum Rosyjskie, Petersburg
Grający i śpiewający Apollo, Hiacynt i Kyparissos – 1831-1834, olej na płótnie, Galeria Trietiakowska, Moskwa
Chrystus ukazuje się Marii Magdalenie – 1834-1836, olej na płótnie, Muzeum Rosyjskie, Petersburg
Ave Maria – 1839, akwarela na papierze, Muzeum Rosyjskie, Petersburg
Narzeczony kupujący pierścień dla swej narzeczonej – 1839, akwarela na papierze, Muzeum Rosyjskie, Petersburg
Oliwki koło cmentarza w Albano. Nów – 1842-1846, olej na płótnie, Galeria Trietiakowska, Moskwa
Gałąź drzewa – 1840-1860, olej na papierze, Galeria Trietiakowska, Moskwa
Via Appia – 1845, olej na płótnie, Galeria Trietiakowska, Moskwa
Woda i skały w pobliżu Palacculo – lata 50. XIX wieku, olej na płótnie, Galeria Trietiakowska, Moskwa
Objawienie się Mesjasza ludowi – 1837-1857, olej na płótnie, Galeria Trietiakowska, Moskwa
Bibliografia
Alexander Ivanov (1806-1858). www.abcgallery.com. [dostęp 2010-12-04]. (ang.).
