Aleksandr Igoriewicz Griszczuk, po rosyjsku Александр Игоревич Грищук, urodził się 31 października 1983 roku w Moskwie. Jest to rosyjski szachista, który uzyskał tytuł arcymistrza w 1999 roku.
Kariera szachowa
Jego pierwszy międzynarodowy sukces to zdobycie wicemistrzostwa świata juniorów do lat 10 w Duisburgu w 1992 roku, gdzie triumfował Luke McShane. W 1998 roku uczestniczył w mistrzostwach Rosji w Petersburgu, zdobywając 5 punktów z 11 partii, co uznano za znaczący sukces. Rok 1999 przyniósł mu pierwsze znakomite osiągnięcia: wygrał memoriał Michaiła Czigorina w Sankt Petersburgu, dotarł do ćwierćfinału mistrzostw Rosji (które odbywały się w systemie pucharowym) oraz reprezentował kraj na drużynowych mistrzostwach Europy w Batumi. W tym samym roku FIDE nadało mu tytuł arcymistrza w wieku 16 lat.
Oto niektóre z jego sukcesów i istotnych występów w kolejnych latach:
2000 – dotarł do najlepszej czwórki mistrzostw świata w Nowym Delhi (w półfinale przegrał z Aleksiejem Szyrowem), wygrał turniej w Thorshavn (wraz z Rusłanem Ponomariowem).
2001 – w turnieju elity (XIX kat. FIDE) w Linares zajął miejsca II-VI (za Garrim Kasparowem), awansował do II rundy mistrzostw świata w Moskwie.
2002 – zwyciężył w turnieju Aerofłot Open w Moskwie, zajął II miejsce w Wijk aan Zee (za Jewgienijem Bariejewem), oraz II miejsce w turnieju „Grand Prix FIDE” w szachach szybkich w Dubaju (w finale przegrał z Péterem Lékó); po raz pierwszy przekroczył granicę 2700 punktów w rankingu Elo.
2003 – zdobył złoty medal na drużynowych mistrzostwach Europy w Płowdiwie.
2004 – wygrał turniej elity (XVII kat. FIDE) w Pojkowskij (wraz z Siergiejem Rublewskim), dotarł do ćwierćfinału mistrzostw świata w Trypolisie (w dogrywce przegrał z Rustamem Kasimdżanowem), zdobył pierwsze miejsce w turnieju szachów szybkich Ordix Open w Moguncji, a także srebrny medal w mistrzostwach Rosji w Moskwie (za Garrim Kasparowem).
2005 – zajął IV miejsce w Pucharze Świata w Chanty-Mansijsku, III miejsce w turnieju elity (XVIII kat. FIDE) w Pojkowskij, oraz V miejsce w turnieju elity Corus (XIX kat. FIDE) w Wijk aan Zee.
2006 – IV miejsce w turnieju Melody Amber w Monako, a także zwycięstwo w mistrzostwach świata w grze błyskawicznej w Riszon le-Cijjon (po pokonaniu Piotra Swidlera w finale).
2007 – wzięcie udziału w meczach pretendentów w Eliście i awans do turnieju o mistrzostwo świata w Meksyku, w którym zajął VIII miejsce.
2009 – dzielone I miejsce w Linares (wspólnie z Wasilijem Iwanczukiem) oraz zdobycie złotego medalu indywidualnych mistrzostw Rosji.
2010 – II miejsce w Linares (za Weselinem Topałowem).
2011 – awans do finału meczów pretendentów w Kazaniu (gdzie przegrał z Borysem Gelfandem), II miejsce w turnieju o Puchar Świata w Chanty-Mansyjsku.
2012 – zwycięstwo w mistrzostwach świata w szachach błyskawicznych, które odbyły się w Astanie.
2013 – V miejsce w turnieju pretendentów w Londynie.
2014 – III miejsce (za Siergiejem Kariakinem i Magnusem Carlsenem) w turnieju Norway Chess w Tromsø oraz I miejsce w memoriale Tigrana Petrosjana w Taszirze.
Griszczuk był wielokrotnym reprezentantem Rosji w turniejach drużynowych, między innymi:
- osiem razy na olimpiadach szachowych (w latach 2000, 2002, 2004, 2006, 2008, 2010, 2012, 2014); sześciokrotny medalista: wspólnie z drużyną: dwukrotnie złoty (2000, 2002) i trzykrotnie srebrny (2004, 2010, 2012), oraz indywidualnie – brązowy (2000 – na VI szachownicy).
- pięć razy na drużynowych mistrzostwach świata (w latach 2001, 2005, 2010, 2011, 2013); ośmiokrotny medalista: wspólnie z drużyną: trzykrotnie złoty (2005, 2010, 2013) i srebrny (2001), a indywidualnie – złoty (2005 – na III szachownicy), dwukrotnie srebrny (2001 – na III szachownicy, 2011 – na II szachownicy) oraz brązowy (2010 – na I szachownicy).
- pięciokrotnie na drużynowych mistrzostwach Europy (w latach 1999, 2003, 2007, 2011, 2013); czterokrotny medalista: wspólnie z drużyną – dwukrotnie złoty (2003, 2007) i brązowy (2013), oraz indywidualnie – złoty (2011 – na II szachownicy).
Aleksandr Griszczuk był ósmym szachistą w historii, który przekroczył 2800 punktów w rankingu. Najwyższy wynik w swojej karierze osiągnął 1 grudnia 2014 roku, zdobywając 2810 punktów, co dało mu trzecie miejsce na liście FIDE (za Magnusem Carlsenem i Fabiano Caruaną) oraz pierwsze miejsce wśród rosyjskich szachistów.
Życie prywatne
Od 2014 roku żoną Aleksandra Griszczuka jest rosyjska szachistka ukraińskiego pochodzenia, Kataryna Łahno.
Przypisy
Bibliografia
ChessBase Megabase 2008
Individual Calculations: Grischuk, Alexander (ang.)
Linki zewnętrzne
Aleksandr Griszczuk – wybrane partie szachowe (ang.)
Aleksandr Griszczuk – profil na stronie FIDE (ang.)
