Aleksandr Siergiejewicz Golicyn
Aleksandr Siergiejewicz Golicyn (ros. Александр Сергеевич Голицын, ur. 21 stycznia 1789 w Zubriłowce, zm. 24 września 1858 w Kaliszu) był rosyjskim księciem i wojskowym, posiadającym tytuł generała-majora w armii rosyjskiej.
Pochodzenie
Wywodził się z książęcego rodu Golicynów, który pochodził bezpośrednio od jednego z potomków wielkiego księcia litewskiego Giedymina. Członkowie tej rodziny od wieków mieli znaczący wpływ na wydarzenia w państwie rosyjskim. Urodził się w rodowej siedzibie, Zubriłowce (ros. Зубриловка) w guberni pezneńskiej.
Jego ojcem był książę Siergiej Fiedorowicz Golicyn (1749-1810), generał, który dowodził m.in. korpusem rosyjskiej armii w czasie insurekcji kościuszkowskiej w 1794 roku.
Matką Aleksandra Siergiejewicza była Barbara (Warwara) Wasiliewna z Engelhardtów (1757-1815), siostrzenica oraz kochanka księcia Grigorija Potiomkina, faworyta carycy Katarzyny II. Jej siostra Aleksandra była żoną targowiczanina, hetmana Franciszka Ksawerego Branickiego.
Służba wojskowa
Swoją służbę wojskową rozpoczął w czasie wojen napoleońskich. W 1806 roku został podoficerem gwardyjskiego pułku siemionowskiego, a w 1810 roku awansował na porucznika. W trakcie kampanii w 1807 roku brał udział w bitwach pod Guttstadt, Heilsbergiem oraz Frydlandem. W 1812 roku, biorąc udział w wojnie, walczył pod Borodino i Tarutino, za co otrzymał ordery św. Włodzimierza IV klasy oraz św. Anny II klasy.
W 1812 roku, będąc już kapitanem gwardii, nawiązał romans z hrabiną Karoliną Teresą Chodkiewiczową (ur. 1778), córką wojewody sieradzkiego Michała Walewskiego i Jadwigi z Turnów. Hrabina była żoną hrabiego Aleksandra Chodkiewicza, pułkownika wojsk polskich, który w 1813 roku był jednym z dowódców twierdzy Modlin. Po jej kapitulacji trafił do niewoli, a jego majątek znajdujący się w Imperium Rosyjskim został poddany sekwestrowi. Hrabina rozwiodła się z Chodkiewiczem w 1814 roku, a następnie połączyła się z Golicynem, z którym wzięła ślub. W 1816 roku Golicyn był już podpułkownikiem, służąc w Lejb-Gwardyjskim Pułku Ułanów Jego Wysokości stacjonującym w Warszawie, stolicy tzw. Królestwa Polskiego. Jako przedstawiciel arystokracji z urodziwą małżonką, Golicyn stał się jedną z bardziej znanych postaci w Warszawie. Jednak wkrótce popadł w niełaskę wielkiego księcia Konstantego, manifestując swoje liberalne poglądy i recytując satyryczne wiersze.
Zagraniczne wojaże
W 1818 roku Golicyn postanowił zrezygnować ze służby wojskowej i początkowo osiedlił się pod Warszawą. Następnie, wraz z żoną i synem Włodzimierzem (ur. 1821), wyjechał za granicę. Przez kilkanaście lat mieszkał we Włoszech i Szwajcarii, prowadząc salony w Rzymie i Genewie. W 1831 roku w Rzymie spotkał Adama Mickiewicza, z którym jednak pokłócił się z powodu różnicy zdań dotyczącej powstania listopadowego.
Powrót do Królestwa Polskiego
Kiedy żona Golicyna również opowiedziała się po stronie polskich powstańców, Golicyn porzucił ją i wrócił do Warszawy, częściowo z powodu roztrwonienia majątku podczas zagranicznych wojaży. W 1838 roku ponownie wstąpił do armii rosyjskiej, która stacjonowała w spacyfikowanym Królestwie Polskim. W 1842 roku został wojennym naczelnikiem okręgu lubelskiego, a później okręgu kaliskiego. W 1849 roku brał udział w kampanii węgierskiej.
Ostatnie piętnaście lat życia spędził w Kaliszu, gdzie w 1846 roku, po śmierci pierwszej żony, ożenił się z Polką, Eleonorą Zarzycką. Zmarł „po ciężkiej słabości” 12 (24) września 1858 roku w Kaliszu, gdzie został pochowany na miejscowym cmentarzu prawosławnym. W jego pogrzebie wzięli udział m.in. landraci z przygranicznych pruskich powiatów krotoszyńskiego, pleszewskiego i ostrowskiego, oficerowie, orkiestra wojskowa armii pruskiej, przedstawiciele miejscowych komend Inwalidów, Kozaków, kaliskich cechów rzemieślniczych oraz uczniowie Wyższej Szkoły Realnej.
Rodzina
Z pierwszego małżeństwa z Karoliną Teresą Walewską miał syna Włodzimierza (1821-1846). Z drugiego małżeństwa z Eleonorą Zarzycką urodzili się: synowie Siergiej (1845-1905) i Michaił (1849- po 1918), a także córki Jewgienia (1852-1919) oraz Jelizawieta (1855- po 1919).
Niektóre ordery
Był kawalerem rosyjskich orderów: św. Anny I klasy, św. Stanisława I klasy, św. Jerzego IV klasy, św. Włodzimierza III klasy, a także pruskich: Pour le Mérite, Orła Czerwonego II klasy oraz szwedzkiego Orderu Miecza.
