Aleksandr Naumowicz Frumkin
(ros. Александр Наумович Фрумкин, ur. 12 października?/24 października 1895 w Kiszyniowie, zm. 27 maja 1976 w Tule) – radziecki elektrochemik, Bohater Pracy Socjalistycznej (1965).
Życiorys
Frumkin przyszedł na świat w rodzinie agenta ubezpieczeniowego, pochodzącego z żydowskiego środowiska. W 1912 roku ukończył gimnazjum św. Pawła w Odessie, a trzy lata później Wydział Fizyczno-Matematyczny Uniwersytetu Noworosyjskiego, gdzie rozpoczął karierę jako laborant w Odessie. W latach 1920–1922 pełnił funkcję profesora na uniwersytecie w Odessie, a od 1922 roku pracował jako pracownik naukowy. W latach 1924–1925 był kierownikiem wydziału w Instytucie Fizyko-Chemicznym im. Karpowa w Moskwie. Następnie, w latach 1930–1976, był profesorem na Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym (MGU), gdzie zarządzał laboratorium elektrochemii technicznej w katedrze chemii fizycznej. Od 1933 do 1976 roku kierował katedrą elektrochemii MGU, a w latach 1939–1949 był dyrektorem Instytutu Chemii Fizycznej oraz Instytutu Elektrochemii Akademii Nauk ZSRR. 29 marca 1932 roku został akademikiem Akademii Nauk ZSRR. W trakcie II wojny światowej pracował w ewakuowanym uniwersytecie w Kazaniu, a w 1942 roku brał udział w działaniach Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego, w 1944 roku dołączył do jego prezydium. W 1963 roku objął stanowisko zastępcy przewodniczącego Oddziału Chemii Ogólnej i Technicznej Akademii Nauk ZSRR. W 1956 roku został członkiem Polskiej Akademii Nauk (PAN). Był także członkiem akademii nauk w NRD (1956), Bułgarii (1958), Holandii (1965), USA (1969), Indii (1965) oraz Węgier (1967). Zmarł i został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym. Frumkin był autorem licznych prac badawczych dotyczących procesów elektrochemicznych, zjawisk powierzchniowych, wpływu pola elektrycznego na adsorpcję i dyfuzję, a także katalizy w układach niejednorodnych.
Odznaczenia i nagrody
- Medal Sierp i Młot Bohatera Pracy Socjalistycznej (23 października 1965)
- Order Lenina (otrzymał trzykrotnie – 1945, 1965 i 1975)
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (otrzymał trzykrotnie – 1943, 1945 i 1949)
- Nagroda Stalinowska (otrzymał trzykrotnie – 1941, 1949 i 1952)
- Nagroda im. Lenina (1932)
- Order Cyryla i Metodego (Ludowa Republika Bułgarii, 1969)
- Różne medale.
Bibliografia
http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=12360 (ros.)
Nowa encyklopedia powszechna PWN, t. 2, Warszawa 1998.
