Aleksandr Aleksandrowicz Chanow
Aleksandr Aleksandrowicz Chanow (ros. Александр Александрович Ханов; urodził się 29 kwietnia?/12 maja 1904 w Petersburgu, zmarł 30 sierpnia 1983 w Moskwie) był radzieckim aktorem filmowym, teatralnym oraz głosowym.
Życiorys
W 1920 roku rozpoczął pracę jako robotnik, m.in. na stacji kolejowej Sankt Petersburg Warszawski oraz w odlewni śrutów Wszechrosyjskiego Związku Myśliwych. W latach 1922-1923 studiował w petersburskim Instytucie Żywego Słowa, a następnie uczęszczał do studiów aktorskich przy teatrach w Petersburgu i Moskwie. W 1925 roku Siergiej Eisenstein zaprosił go do Pierwszego Teatru Robotniczego Proletkultu, gdzie pozostawał do 1935 roku. Następnie przez 44 lata (od 1935 do 1979) pracował w Teatrze Rewolucji w Moskwie, który od 1943 roku nosił nazwę Moskiewski Teatr Dramatu, a od 1954 roku przemianowano go na Moskiewski Akademicki Teatr im. Władimira Majakowskiego.
Debiut filmowy Chanowa miał miejsce w 1939 roku, kiedy to zagrał rolę Kuźmy Minina w filmie Wsiewołoda Pudowkina „Minin i Pożarski” i za tę rolę zdobył swoją pierwszą Nagrodę Stalinowską (w 1941 roku). W późniejszych latach był wielokrotnie uhonorowywany, w tym dwukrotnie Nagrodą Stalinowską za występy teatralne.
Oprócz pracy aktorskiej w teatrze i filmie, Chanow działał w radio i zajmował się udźwiękowieniem kreskówek (np. „Konik Garbusek”).
Zmarł i został pochowany na Cmentarzu Wagańkowskim w Moskwie.
Wybrane role filmowe
- 1939: Minin i Pożarski (Минин и Пожарский, reż. Wsiewołod Pudowkin) – Kuźma Minin
- 1941: Generał Suworow (Суворов, reż. Wsiewołod Pudowkin i Michaił Doller) – Płatonycz
- 1947: Błyskawica (Наше сердце, reż. Aleksandr Stołpier) – Zurow
- 1948: Ekspres Moskwa – Ocean Spokojny (Поезд идёт на восток, reż. Julij Rajzman) – pasażer w wagonie restauracyjnym
- 1949: Upadek Berlina (Падение Берлина, reż. Micheil Cziaureli) – Beria
- 1950: Daleko od Moskwy (Далеко от Москвы, reż. Aleksandr Stołpier) – Kuźma Kuźmicz Topolow
- 1953: Promienie śmierci (Серебристая пыль, reż. Abram Room) – Charles Armstrong
- 1956: Porzucona (Человек родился, reż. Wasilij Ordynski) – Stiepan, ojciec Witalija
- 1959: Majowe gwiazdy (Májové hvězdy / Майские звёзды, reż. Stanisław Rostocki) – generał
- 1970: Późno zakwitające kwiaty (Цветы запоздалые, reż. Abram Room) – Nikifor
- 1971: Młodzi zakochani (Молодые, reż. Nikołaj Moskalenko) – ojciec Aleksieja i Siemiona
Nagrody i odznaczenia
Był trzykrotnym laureatem Nagrody Stalinowskiej (I stopnia w 1941 i 1947, II stopnia w 1949). Otrzymał tytuł Zasłużonego Artysty Uzbeckiej SRR (1943), Zasłużonego Artysty RFSRR (1947), Ludowego Artysty RFSRR (1954), Ludowego Artysty ZSRR (1973) oraz medale: „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”, „W upamiętnieniu 800-lecia Moskwy”, a także jubileuszowy medal „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina”.
Przypisy
Źródła
- Aktorska baza IMDb
- Aktor w bazie Filmweb
- Aktor w bazie kino-teatr.ru (ros.)
- Aktor w bazie ruskino.ru (ros.)
- Aktor w bazie kinosozvezdie.ru (ros.)
- Aktor w bazie Энциклопедия Кругосвет (ros.)
- Jelena Bauman, Rostisław Jurieniew: Mała encyklopedia kina radzieckiego. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1987, s. 205. ISBN 83-221-0446-4.