Aleksandr Grigorjewicz Barmin, po rosyjsku Александр Григорьевич Бармин (urodzony 6 sierpnia?/18 sierpnia 1899 roku we wsi Walawa w guberni kijowskiej, zmarł 25 grudnia 1987 roku w Rockville) – był radzieckim wojskowym (kombrig), agentem wywiadu wojskowego ZSRR (Razwiedupr), działaczem emigracyjnym antykomunistycznym oraz pisarzem i publicystą.
Życiorys
Urodził się jako Graff. Edukację rozpoczął w gimnazjum w Kijowie. W trakcie nauki został wyrzucony z domu i podejmował się różnych prac zarobkowych. W ostatniej klasie gimnazjum, po rewolucji lutowej i obaleniu caratu, dołączył do grupy uczniów interesujących się literaturą socjalistyczną. W kwietniu 1918 roku, po podpisaniu pokoju brzeskiego oraz rozpoczęciu niemieckiej okupacji Ukraińskiej Republiki Ludowej, kiedy niemieckie władze rozpoczęły aresztowania kijowskich rewolucjonistów, udało mu się uciec i ukryć.
W 1919 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Kijowskim, jednak jeszcze w tym samym roku wstąpił do Armii Czerwonej. W 1921 roku ukończył kursy dowódcze, uzyskując stopień kombriga. Został pełnomocnikiem Rewolucyjnej Rady Wojskowej Frontu Turkiestańskiego, a następnie konsulem w Karszy. W 1923 roku ukończył trzy kursy w Akademii Wojskowej im. Frunzego. Później pełnił funkcję konsula generalnego w Reszcie w Persji. Po 1925 roku zajął różne wysokie stanowiska w resorcie handlu wewnętrznego, w tym przewodniczącego Stowarzyszenia Wszechzwiązkowego „Awtomotoeksport”.
Współpracował z wywiadem wojskowym Sztabu Generalnego Armii Czerwonej. Od połowy lat 30. był rezydentem Razwiedupru w Francji, a od początku 1937 roku działał pod przykrywką Chargé d’affaires w poselstwie ZSRR w Grecji. Po rozpoczęciu fali terroru „wielkiej czystki” w ZSRR oraz egzekucjach najwyższych dowódców Armii Czerwonej, w tym marszałka Tuchaczewskiego (czerwiec 1937), w obawie przed zainteresowaniem NKWD, w lipcu 1937 roku zbiegł do Francji, gdzie otrzymał azyl polityczny. Zaczął pisać artykuły do prasy francuskiej, krytykując politykę Józefa Stalina i wzywając władze krajów zachodnich do „wyzwolenia radzieckich dyplomatów”. W 1938 roku opublikował książkę pt. Miemuary sowietskogo dipłomata. Utrzymywał także korespondencję z Lwem Trockim przez kilka lat.
W 1940 roku przybył do USA. W grudniu 1941 roku wstąpił do US Army jako szeregowiec w szkoleniowej jednostce artylerii przeciwlotniczej. Od maja do grudnia 1942 roku służył w rosyjskim oddziale radiostacji w Bellmore. W marcu 1943 roku przeszedł do Office of Strategic Services (OSS) – amerykańskich służb specjalnych. Jesienią 1944 roku został zwolniony z powodu opublikowania artykułu krytykującego politykę prezydenta Roosevelta wobec ZSRR.
W 1945 roku napisał swoją autobiografię One Who Survived. Po pewnym czasie współpracy z różnymi amerykańskimi gazetami i czasopismami, w 1948 roku rozpoczął pracę w Radiu Głos Ameryki, gdzie kierował rosyjskim oddziałem. Równocześnie zaangażował się w kampanię antykomunistyczną w USA. W latach 1964–1972 pełnił rolę starszego konsultanta ds. radzieckich w United States Information Agency. W 1973 roku opublikował kolejne wspomnienia.
Wybrane publikacje
- Barmine, Alexander, A Russian View of the Moscow Trials. Carnegie Endowment for International Peace, Division of Intercourse and Education (1938)
- Barmine, Alexander, Memoirs of a Soviet Diplomat: Twenty Years in the Service of the U.S.S.R, Londyn: L. Dickson Ltd. (1938), reprint Hyperion Press (1973), ISBN 0-88355-040-7
- Barmine, Alexander, One Who Survived: The Life Story of a Russian Under the Soviets. Nowy Jork: G.P. Putnam’s Sons (1945), reprint Read Books (2007), ISBN 1-4067-4207-4, ISBN 978-1-4067-4207-7
Linki zewnętrzne
Biografia Aleksandra Barmina (jęz. rosyjski)
Bibliografia
Konstantin A. Zalesski, Империя Сталина. Биографический энциклопедический словарь, 2000
