Aleksandr Awajew (urodzony 26 kwietnia?/8 maja 1882 w Twerze, zmarł 25 listopada 1956 w Wojnowie) był rosyjskim duchownym prawosławnym oraz długoletnim proboszczem w Wojnowie. Był współtwórcą żeńskiego klasztoru prawosławnego w tej miejscowości.
Życiorys
Pochodził z Tweru, a jego matka najprawdopodobniej miała polskie korzenie. Był oficerem w pułku grenadierów, a w czasie wojny rosyjsko-japońskiej brał udział w działaniach wojennych. W 1908 roku (według innych źródeł – w 1911) po złożeniu rezygnacji z wojska w stopniu kapitana, wstąpił jako nowicjusz do Pustelni Optyńskiej. Jego duchowymi mentorami byli starcy Warsonofiusz oraz Nektariusz z Optiny. Przed wybuchem I wojny światowej nie złożył wieczystych ślubów zakonnych (pozostając jedynie mnichem riasofornym), przez co w 1914 roku objęła go mobilizacja. W 1915 roku walczył na Mazurach, gdzie został wzięty do niewoli przez Niemców. Po uwolnieniu osiedlił się w Paryżu, gdzie został wyświęcony na kapłana przez egzarchę patriarchy Moskwy na Europę Zachodnią, metropolitę Eulogiusza. Początkowo pracował jako kapelan w obozach jenieckich w Niemczech, a w 1922 roku objął zaniedbaną parafię jednowierczą w Eckertsdorf, obecnie znaną jako Wojnowo, w Prusach Wschodnich. Miejscowość ta była zamieszkiwana głównie przez ludność rosyjską, w tym staroobrzędowców i prawosławnych.
Ksiądz Awajew planował stworzyć w Wojnowie żeńską wspólnotę zakonną, w tym celu zgromadził kilka kobiet przy miejscowej cerkwi. Zbudował dla nich dom i nadał wspólnocie wezwanie Opieki Matki Bożej. Zakonnice oraz nowicjuszki zajmowały się edukacją dzieci prawosławnych z Wojnowa oraz wspierały działalność misyjną wśród lokalnych starowierców. Jedna z jego uczennic, Lidia Polakowska, przyjęła imię zakonne Ludmiła i została przełożoną monasteru Świętych Marty i Marii na górze Grabarce.
Duchowny dbał także o zachowanie pamiątek rosyjskiej kultury materialnej wśród miejscowych staroobrzędowców, zakładając przy cerkwi niewielkie muzeum etnograficzne. Sam zaprojektował nową cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia Matki Bożej w Wojnowie. W 1931 roku otrzymał tytuł protoprezbitera.
Ksiądz Awajew regularnie odprawiał nabożeństwa w Królewcu kilka razy w roku.
W trakcie II wojny światowej władze hitlerowskie podejrzewały go o szpiegostwo, co skutkowało stałą obserwacją jego domu oraz wieloma wezwaniami na przesłuchania. Duchowny prowadził nielegalne lekcje języka rosyjskiego dla lokalnej młodzieży (w ramach lekcji religijnych) oraz wypożyczał rosyjskie książki ze swojej prywatnej biblioteki.
W 1946 roku, za zgodą egzarchy zachodnioeuropejskiego, ksiądz Awajew przeszedł wraz ze swoją parafią pod jurysdykcję Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, w którym pełnił funkcję proboszcza aż do swojej śmierci w 1956 roku. Ze względu na swój ascetyczny styl życia, był przez wiernych postrzegany jako święty starzec.
Postać Awajewa została przedstawiona przez Melchiora Wańkowicza w reportażu „Na tropach Smętka.”
