Aleksander Żychliński

Aleksander Żychliński

Aleksander Żychliński (właściwie Aleksander Marian Józef Żychliński, herbu Szeliga; urodzony 13 grudnia 1889 w Modliszewie, zmarły 21 grudnia 1945 w Gnieźnie) to polski ksiądz, doktor habilitowany teologii, rektor Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie, oraz profesor w seminariach duchownych w Poznaniu, Gnieźnie i Kielcach. Był również dogmatykiem, ekspertem w dziedzinie teologii duchowości, kierownikiem duchowym oraz Sługą Bożym Kościoła katolickiego.

Życiorys

Aleksander Żychliński przyszedł na świat w Wielkopolsce 13 grudnia 1889 roku w Modliszewie, w rodzinie szlacheckiej. Był synem Józefa Izydora Żychlińskiego herbu Szeliga oraz Amelii Marii Augustyny z domu Graeve.

Swoje dzieciństwo spędził w Uzarzewie pod Poznaniem, gdzie osiedlił się jego rodzina. Uczył się w gimnazjach w Inowrocławiu, Gnieźnie i Poznaniu. W wieku 14 lat, po odbytych rekolekcjach zamkniętych, postanowił poświęcić swoje życie Bogu, co spotkało się z oporem ze strony ojca. Mimo to, wstąpił do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu. 17 lipca 1913 roku przyjął święcenia kapłańskie. Następnie w 1914 roku rozpoczął studia na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, a później na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie w 1917 roku uzyskał doktorat z teologii, a następnie habilitację na Uniwersytecie Lwowskim.

Pierwsze kroki wikariusza stawiał w Gostyniu w 1917 roku, a od 1918 do 1939 roku pełnił funkcję wykładowcy i profesora teologii dogmatycznej w seminarium duchownym w Poznaniu. W latach 1926-1927 był ojcem duchownym tego seminarium, a w latach 1927-1929 sprawował urząd rektora Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Jego wychowankowie, tacy jak ks. Ludwik Bielerzewski, wspominali o nim z wielkim szacunkiem:

Inny z jego uczniów, ks. Aleksy Wietrzykowski, również wyrażał pozytywne opinie na temat Żychlińskiego.

Do jego mistrzów, do których często się odwoływał, należeli św. Tomasz z Akwinu oraz św. Jan od Krzyża. Pełnił rolę spowiednika i kierownika duchowego dla poznańskich karmelitanek, a także opiekuna nowicjatu urszulanek w Poznaniu-Pokrzywnie. Był również aktywny w różnych dziełach duszpasterskich. W 1938 roku objął stanowisko dyrektora Instytutu Wyższej Kultury Religijnej w Poznaniu. Był asystentem kościelnego Stowarzyszenia Kobiet w diecezjach poznańskiej i gnieźnieńskiej oraz duszpasterzem młodzieży akademickiej związanej z Juventus Christiana.

Po wybuchu II wojny światowej, najpierw przebywał w okolicach Miechowa, a następnie w diecezji kieleckiej, gdzie uczył w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach. Po wojnie powrócił do Gniezna, gdzie kontynuował pracę jako wykładowca w tamtejszym seminarium.

Odszedł z tego świata 21 grudnia 1945 roku w Gnieźnie, będąc w opinii świętości. Początkowo został pochowany w Gnieźnie, a w 1967 roku jego trumna została przeniesiona do Poznania i złożona w podziemiach kościoła św. Wojciecha, a następnie w 1997 roku do nowej krypty Zasłużonych Wielkopolan w tymże kościele.

Tablica przodków

Publikacje

Jego debiut literacki to pięć Listów z Krakowa z 1910 roku, które były publikowane w „Przewodniku Katolickim”. Do jego głównych dzieł należą: Życie wewnętrzne oraz O apostolstwo wedle ducha. Teolog duchowości, ks. prof. Stanisław Urbański, ocenił jego dzieło Życie wewnętrzne w następujący sposób:

Publikował także artykuły w czasopismach teologicznych, takich jak „Szkoła Chrystusowa” oraz „Głos Karmelu”. Łącznie pozostawił po sobie 87 pozycji teologicznych, w tym:

• Aleksander A. Żychliński, Teologja jej istota, przymioty i rozwój według zasad św. Tomasza z Akwinu, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1924.
• Aleksander A. Żychliński, O przyrodzonym i nadprzyrodzonym poznaniu Boga: rozważania filozoficzno-teologiczne, Poznań: Nakładem i czcionkami Drukarni Katolickiej Tow. Akc., 1927.
• Aleksander A. Żychliński, Mszał rzymski w skróceniu. Dodatek 2, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1928.
• Aleksander A. Żychliński, Życie wewnętrzne: rozważania teologiczne, Lwów: OO. Dominikanie, 1931.
• Aleksander A. Żychliński, Znak pokoju i miłości, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1932.
• Aleksander A. Żychliński, Karmel. Św. Teresa od Jezusa, jej klasztory, ich duch, cel, sposób życia, oraz krótka historia karmelitanek bosych w Polsce, Poznań: Karmelitanki Bose, 1931.
• Aleksander A. Żychliński, Intelektualizm św. Augustyna, Warszawa: Koło Studjów Katolickich, 1931.
• Aleksander A. Żychliński, Sacerdos: rozważania teologiczne o kapłaństwie i jego zadaniu, Poznań: Związek Kapłanów „Unitas”, 1932.
• Aleksander A. Żychliński, Przemówienie żałobne wygłoszone dnia 25 maja 1932 roku w Wierzenicy na pogrzebie śp. Augusta hr. Cieszkowskiego, Poznań 1932.
• Aleksander A. Żychliński, Wtajemniczenie w umiejętność świętych. Praktyczne wskazówki dla życia wewnętrznego, Poznań: Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha, 1933.
• Aleksander A. Żychliński, Św. Katarzyna ze Sieny o miłości bliźniego, Lwów: OO. Dominikanie, 1934.
• Aleksander A. Żychliński, Tajemnica Słowa Wcielonego. Rozważania teologiczne o niedościgłych bogactwach Chrystusowych według św. Tomasza z Akwinu, Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, 1935.
• Aleksander A. Żychliński, O mądrości Krzyża (rozważanie teologiczne), Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1935.
• Aleksander A. Żychliński, Jaką modlitwę Bóg niechybnie wysłuchuje, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1936.
• Aleksander A. Żychliński, Nasze Tajemnice, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1937.
• Aleksander A. Żychliński, Metafizyka komunizmu a mądrość Chrystusowa, Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, 1937.
• Aleksander A. Żychliński, Jaka jest łaska sakramentalna Komunii św., Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1938.
• Aleksander A. Żychliński, O formalne zrozumienie św. Tomasza, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1939.
• Aleksander A. Żychliński, Życie pozagrobowe. Co wiemy o rzeczach ostatecznych, Kraków: Wydawnictwo „Głosu Karmelu”, 1944.
• Aleksander A. Żychliński, O apostolstwo wedle ducha. Szkic rozważania zasadniczego, Kraków: Wydawnictwo „Głosu Karmelu”, 1946.
• Aleksander A. Żychliński, Tajemnica katolicyzmu. Szkice teologiczne, Poznań 1946.
• Aleksander A. Żychliński, Teologia życia wewnętrznego, wyd. 2 uzupełnione, Kielce: Verbum, 1947.
• Aleksander A. Żychliński, Rozważania filozoficzno-teologiczne, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1959.
• Aleksander A. Żychliński, Umiejętność świętych, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Viator, 1999.
• Aleksander Żychliński (redakcja Renata Gądek), Duchowość świętych, Kraków: Wydawnictwo AA, 2018.

Proces beatyfikacji

Na mocy inicjatywy archidiecezji poznańskiej rozpoczęto działania mające na celu wyniesienie go na ołtarze. Proces informacyjny zainaugurowano 31 grudnia 1968 roku w Poznaniu, co przyznało mu tytuł Sługi Bożego.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

Joachim Roman J.R. Bar, Sprawy polskie w Kongregacji do Spraw Świętych, „Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny”, Nr 18/3-4, 1975, s. 351–359.

Bogusław Urbański, Żychliński Aleksander, w: Peter Dinzelbacher, Bogusław Widła, Stanisław Urbański, Paweł Pachciarek, Krystyna Rybacka, Leksykon mistyki: (żywoty – pisma – przeżycia), Warszawa: Wydawnictwo Verbinum, 2002.