Aleksander z Malonne (zm. 9 marca 1156) był biskupem płockim od 1129 roku.
Życiorys
Pochodził z obszarów współczesnej Belgii, z rejonu Liège. Przybył do Polski wspólnie z bratem Walterem, który później został wyświęcony na biskupa wrocławskiego. Aleksander wprowadzał go w polskie realia. Razem z bratem wprowadzali w Polsce reformy papieża Grzegorza VII, prowadząc również wyprawy przeciwko pogańskim Prusom. Brał udział w konflikcie z Władysławem Wygnańcem oraz sprawował opiekę nad Bolesławem Kędzierzawym. Zasłynął jako mecenas sztuki oraz fundator kościołów.
W Płocku, w miejscu katedry księcia Władysława Hermana, rozpoczął budowę nowej romańskiej katedry na Wzgórzu Zamkowym w latach 1130–1144. Ufundował w niej brązowe drzwi wejściowe (znane jako drzwi płockie), które zostały wykonane na zamówienie w latach 1152–1154 w ludwisarni Riquina i Weismutha w Magdeburgu. W średniowieczu drzwi te zostały wywiezione na Litwę, a obecnie znajdują się w nowogrodzkim soborze Mądrości Bożej; w płockiej katedrze znajduje się kopia. Katedra została konsekrowana w 1144 roku.
Sprowadził również kanoników regularnych do Czerwińska.
Bibliografia
Mieczysław Gębarowicz: Aleksander († 1156), biskup płocki. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 65–66.
