Aleksander z Hales

Aleksander z Hales

Aleksander z Hales, znany również jako Halensis, Alensis, Halesius, Alesius, określany mianem doctor irrefragabilis (doktor, któremu nie można się oprzeć) oraz theologorum monarcha, urodził się około 1183 roku w Hales, który dzisiaj nosi nazwę Halesowen w West Midlands. Zmarł 21 sierpnia 1245 roku w Paryżu. Był znanym teologiem i filozofem średniowiecznym, a także jednym z pierwszych komentatorów Arystotelesa w Europie, będąc jednocześnie franciszkaninem.

Swą edukację rozpoczął w szkole przyklasztornej w Hales, a następnie studiował i nauczał na Uniwersytecie w Paryżu, gdzie zdobył ogromną renomę jako profesor teologii. W 1236 roku wstąpił do zakonu franciszkańskiego.

Aleksander był pionierem w pisaniu komentarzy do Sentencji Piotra Lombarda, gdyż przed nim teolodzy koncentrowali się głównie na komentarzach do Pisma Świętego. Jego dzieło Summa universae theologiae, wydane w Wenecji w 1475 roku, uzyskało aprobatę papieża Innocentego IV. Po jego śmierci, dzieło zostało dokończone przez uczniów. W pracy tej Aleksander omawia trzy rodzaje autorytetów: tych, którzy wyrażają zgodę, tych, którzy się sprzeciwiają, oraz kwestie pogodzenia różnych sądów. Autorytety te pochodzą nie tylko z Biblii i Ojców Kościoła, ale także od greckich, łacińskich oraz arabskich teologów, filozofów i poetów. W pierwszej części dzieła porusza temat Boga i Jego przymiotów, w drugiej – stworzenia i grzechu, w trzeciej – zbawienia, a w ostatniej – sakramentów. W związku z jego znaczącym wkładem w teologię, Aleksander zyskał tytuł Doctor irrefragabilis.

Wśród doktryn, które szczególnie rozwijał, istotne są te dotyczące thesaurus supererogationis perfectorum oraz character indelibilis chrztu, bierzmowania i kapłaństwa. Te doktryny były już obecne u św. Augustyna, a Sobór Trydencki nadał im charakter dogmatów.

Przeczytaj u przyjaciół: