Aleksander Wóycicki
Aleksander Wóycicki, właściwie Aleksander Wójcicki (urodzony 5 marca 1878 roku w Mistowie, zmarł 2 sierpnia 1954 roku w Warszawie) był polskim księdzem katolickim, profesorem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1919–1937, a także profesorem i rektorem Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w latach 1937–1939. W 1939 roku był członkiem Prezydium Rady Naczelnej Obozu Zjednoczenia Narodowego.
Życiorys
Urodził się w Mistowie jako czwarte z sześciorga dzieci Stanisława (1849–1942) oraz Karoliny z Krzyżanowskich (1849–1931). Swoje podstawowe wykształcenie zdobywał w domu, a w 1892 roku ukończył dwuklasową szkołę miejską w Mińsku. Następnie kontynuował naukę w 3. Gimnazjum Państwowym w Warszawie. 9 września 1896 roku wstąpił do Metropolitalnego Seminarium św. Jana Chrzciciela w Warszawie, gdzie 3 lutego 1901 roku przyjął święcenia kapłańskie w archikatedrze warszawskiej. Pracował jako wikariusz w parafiach w Błoniach, Kołbieli, przy parafii pofranciszkańskiej NMP w Warce (od około 1903), w Wiskitkach, Kutnie oraz jako zastępca proboszcza w Kuflewie. Jako proboszcz pełnił posługę w parafii Sobótka k. Łęczycy oraz w Kiczkach k. Mińska Mazowieckiego.
Od 1906 roku studiował w Paryżu na Wydziale Prawa Uniwersytetu Paryskiego oraz w Instytucie Nauk Politycznych. Kontynuował naukę w School of Economics oraz w British Library w Londynie, a także na Wydziale Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lowańskiego. Był pierwszym polskim księdzem, który uzyskał stopień doktora nauk politycznych i społecznych. W 1909 roku został wikariuszem w Zgierzu, a w styczniu 1910 roku objął katedrę socjologii chrześcijańskiej w Rzymskokatolickiej Akademii Duchownej w Petersburgu. W listopadzie 1914 roku otrzymał tytuł kanonika honorowego kapituły mohylewskiej.
Po wybuchu I wojny światowej brał udział w pracach Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny w Petersburgu. W 1915 roku zorganizował ochronkę oraz szkołę dla dzieci wygnańców z Królestwa Polskiego. Jesienią 1918 roku udał się do Warszawy, a później do Lublina, gdzie był profesorem na wyższych kursach Polskiej Macierzy Szkolnej, a od 1918 roku wykładał na KUL-u. Od 28 listopada 1922 roku do 28 listopada 1927 roku był posłem na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji z ramienia Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy.
Na koniec 1923 roku został powołany na katedrę Chrześcijańskich Nauk Społecznych w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, a 29 stycznia 1924 roku mianowano go profesorem zwyczajnym. W 1927 roku kilkakrotnie pełnił funkcję prodziekana Wydziału Teologicznego tej uczelni. 19 września 1925 roku otrzymał nominację na profesora zwyczajnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1934–1939 był członkiem Rady Społecznej przy Prymasie Polski. W 1937 roku został wybrany rektorem Uniwersytetu Stefana Batorego, a swoje obowiązki pełnił do 1 września 1939 roku. 4 września tego samego roku wyjechał do Warszawy, gdzie został aresztowany przez gestapo i więziony do października 1939 roku na Pawiaku. W czasie okupacji pełnił posługę duszpasterską przy kościele św. Aleksandra. Po upadku powstania warszawskiego w 1944 roku udał się do Nadarzyna, wracając do Warszawy wiosną 1945 roku.
Po wojnie, w 1946 roku, został profesorem Katolickiej Nauki Społecznej na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Będąc na emeryturze, w latach 1948–1954 prowadził wykłady w Metropolitalnym Seminarium Duchownym. W 1951 roku otrzymał tytuł papieskiego prałata domowego.
Zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 196-6-17).
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)
- Złoty Krzyż Zasługi (1938)
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę (1938)
