Aleksandr Romanowicz Woroncow (ros. Александр Романович Воронцов, ur. 15 września 1741, zm. 14 grudnia 1805) był rosyjskim dyplomatą oraz działaczem państwowym.
Życiorys
W 1761 roku pełnił funkcję pełnomocnika rządu Rosji w Wiedniu, a w latach 1762-1764 był ministrem pełnomocnym w Anglii, natomiast w latach 1764-1768 w Holandii. 25 listopada 1766 roku przesłał memoriał z Hagi do Nikity Panina, który zawierał ostre potępienie polskich reform.
W latach 1773–1794 pełnił rolę prezydenta Kolegium Komercyjnego oraz był członkiem Komisji Komercyjnej, gdzie prowadził politykę wspierającą rosyjski handel zagraniczny.
Od 1779 roku był senatorem. Brał udział w podpisywaniu kluczowych umów Rosji z Francją (1786), Szwecją (1790) oraz umowy jasskiej z Turcją (1791). W czasie rządów cara Pawła I przeszedł na stan spoczynku. W latach 1802–1804 pełnił funkcję kanclerza, angażując się w działania na rzecz zerwania porozumień z Napoleonem I oraz tworzenia koalicji antyfrancuskiej. Opowiadał się za zblżeniem z Anglią. Był premierem rosyjskiego rządu w latach 1802–1805. Przyjaźnił się z Aleksandrem Radiszczewem i wspierał jego rodzinę po aresztowaniu.
Był bratem Siemiona Woroncowa.
Bibliografia
Bolszaja Sowietskaja Encykłopedia t. 5 Moskwa 1971.
Z. Zielińska, Głos Rosyjskiego Arystokraty o Polsce z 1766 r., Miscellanea Historico-Archivistica, t. XI (2000), s. 335-344.