Aleksander Wierietielny (ros. Александр Петрович Веретельный, Aleksandr Pietrowicz Wierietielnyj; urodził się 31 lipca 1947 roku w Parkkala-Udd, w Finlandii) to polski trener narciarski o białoruskim pochodzeniu, który od dłuższego czasu mieszka w Polsce i posiada polskie obywatelstwo.
Życie prywatne
Aleksander Wierietielny zamieszkuje w Polsce od 1983 roku. W 1981 roku ożenił się z Polką, Barbarą Piątkowską, a w 1989 roku na świat przyszła ich córka Matylda. Początkowo pracował w filii poznańskiego AWF w Gorzowie Wielkopolskim. W 1991 roku uzyskał polskie obywatelstwo. Jego żona, Barbara Piątkowska, pełniła funkcję prorektora w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu. W przeszłości mieszkał w Wałbrzychu, a obecnie rezyduje w Poroninie. Mimo białoruskiego pochodzenia, identyfikuje się jako Rosjanin.
Życiorys
Rodzice Aleksandra byli Białorusinami, którzy żyli w Hrubieszowie w okresie II Rzeczypospolitej. Po II wojnie światowej zostali deportowani do części Finlandii zajętej przez ZSRR. To tam, 31 lipca 1947 roku, w miejscowości Parkkala-Udd, położonej 60 kilometrów od Helsinek, przyszedł na świat Aleksander. Następnie rodzina Wierietielnych przeniosła się do Kazachstanu, gdzie Aleksander uczęszczał do szkoły.
Początkowo trenował biegi narciarskie w lokalnym klubie w Szczuczyńsku. W trakcie służby wojskowej rozpoczął treningi biathlonowe i był członkiem kadry Kazachskiej SRR, jednak z powodu problemów zdrowotnych zakończył karierę w wieku 22 lat. Po tym wydarzeniu ukończył Akademię Wychowania Fizycznego w Ałmaty, gdzie zdobył stopień naukowy związany z biathlonem, a następnie podjął pracę na uczelni. W 1983 roku przyjechał do Polski.
Kariera trenerska
Trener biathlonu
Od 1984 roku pełnił rolę trenera biathlonu w klubie Górnik Wałbrzych. W latach 1987-1998 był głównym trenerem polskiej kadry biatlonistów. W 1995 roku jego zawodnik, Tomasz Sikora, zdobył złoty medal w biegu indywidualnym na 20 km podczas mistrzostw świata w biatlonie, które odbyły się w Anterselvie (Antholz) we Włoszech. W 1997 roku drużyna polskich biathlonistów, w składzie Wiesław Ziemianin, Jan Ziemianin, Wojciech Kozub oraz Tomasz Sikora, zdobyła brązowy medal na mistrzostwach świata w Osrblie. W następnym roku, po zimowych igrzyskach olimpijskich w Nagano, został zwolniony z powodu konfliktu personalnego z działaczami Polskiego Związku Biathlonu.
Trener kadry A
Od 2000 roku pełnił rolę głównego trenera kadry A w biegach narciarskich.
Trener Justyny Kowalczyk
Pod jego kierownictwem Justyna Kowalczyk osiągnęła swoje największe sukcesy sportowe, w tym wicemistrzostwo świata juniorów w sprincie w 2003 roku, dwukrotne mistrzostwo świata do lat 23 w 2006 roku (w biegach 10 km techniką klasyczną i 15 km biegu łączonego), a także brązowy medal Igrzysk w Turynie w 2006 roku na dystansie 30 km stylem dowolnym. W 2009 roku, dzięki jego wsparciu, Justyna Kowalczyk zdobyła dwa złote medale na mistrzostwach świata w narciarstwie klasycznym w Libercu w biegach na dystansach 15 km (bieg łączony) i 30 km (technika dowolna), a także brązowy medal na 10 km (technika klasyczna) oraz wygrała klasyfikację generalną Pucharu Świata w narciarstwie klasycznym w sezonach 2008-2009, 2009-2010, 2010-2011 oraz 2012/13. W 2010 roku na Igrzyskach w Vancouver, dzięki jego treningom, Justyna zdobyła złoty medal na dystansie 30 km, srebrny medal w sprincie oraz brązowy w biegu łączonym na 15 km. Na mistrzostwach w narciarstwie klasycznym w Oslo w 2011 roku, Wierietielny doprowadził Justynę do dwóch srebrnych medali na 15 km stylem łączonym i 10 km w stylu klasycznym oraz jednego brązowego na 30 km w stylu dowolnym. Na mistrzostwach świata w 2013 roku, Justyna zdobyła srebrny medal na 30 km stylem klasycznym. W 2014 roku, podczas Igrzysk Olimpijskich w Soczi, Wierietielny pomógł Justynie Kowalczyk zdobyć złoty medal na 10 km stylem klasycznym, a na mistrzostwach świata w 2015 roku w Falun, doprowadził Justynę Kowalczyk i Sylwię Jaśkowiec do pierwszego w historii brązowego medalu w sprincie drużynowym.
Trener główny
29 marca 2018 roku Polski Związek Narciarski ogłosił, że Aleksander Wierietielny obejmie stanowisko głównego trenera Kadry Narodowej Kobiet w biegach narciarskich, a Justyna Kowalczyk będzie jego asystentką. 25 marca 2020 roku Aleksander Wierietielny ogłosił zakończenie swojej kariery trenerskiej.
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2014)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (23 marca 2010)
- Trener Roku 2010 w Plebiscycie Przeglądu Sportowego, gdzie jego podopieczna Justyna Kowalczyk zdobyła tytuł zwycięzcy
- Honorowy obywatel gminy Mszana Dolna (2008)
- Wielka Honorowa Nagroda Sportowa za 2010 rok
Przypisy
Bibliografia
Kim Pan jest, trenerze Wierietielny?, www.sport.pl, 3 kwietnia 2006
Linki zewnętrzne
Profil na stronie Polskiego Związku Narciarskiego. pzn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-29)].
