Aleksander twerski

Aleksander Twerski (ur. 7 października 1301, zm. 29 października 1339) – był księciem nowogrodzkim w latach 1325-1327, wielkim księciem twerskim od 1326 do 1327 oraz ponownie od 1338 do 1339, a także księciem włodzimierskim w latach 1326-1327.

Życiorys

Aleksander był drugim dzieckiem księcia Michała Twerskiego oraz jego drugiej małżonki, Anny Kaszyńskiej. W młodym wieku objął władanie nad Chełmem Nowogrodzkim i Mikulinem. W 1326 roku, po bezdzietnej śmierci swojego brata Dymitra Groźne Oczy, który został zabity na polecenie chana Ozbega, Aleksander przejął jego dziedzictwo.

Następnego roku, tatarski wódz Szewkal, będący kuzynem Uzbega, przybył z Ordy z licznym oddziałem. Osiedlili się w pałacu Aleksandra, skąd organizowali bandyckie wypady na miasto. Wkrótce zaczęły krążyć pogłoski, że Szewkal zamierza odebrać tron Aleksandrowi i wprowadzić islam na tych terenach. Kiedy 15 kwietnia 1327 roku Tatarzy próbowali odebrać konia diakonowi Djudce, ten poprosił tłum o pomoc, co doprowadziło do samosądu. Szewkal i jego ludzie zostali spaleni żywcem w budynku, w którym się schronili.

To wydarzenie wywołało odwet. Iwan Kalita, brat Jerzego Moskiewskiego, który zginął z rąk Dymitra Groźne Oczy w 1322 roku, natychmiast udał się do Ordy. Zanim Aleksander zdążył wytłumaczyć się przed Ozbegiem, Iwan uzyskał od chana jarłyk dla książąt moskiewskich na rządy we Włodzimierzu. W celu ukarania Tweru, chan wysłał Iwana na czele armii liczącej 50 000 żołnierzy. Aleksander z rodziną uciekł do Nowogrodu, jednak nie został tam przyjęty, więc podążył do Pskowa.

Pskowianie nie tylko przyjęli go do miasta, ale także uczynili swoim księciem. Aleksander, pragnąc ocalić ziemie ruskie przed dalszym zniszczeniem przez tatarskie wyprawy karne oraz Iwana Kality, chciał opuścić Psków, lecz mieszkańcy nie pozwolili mu na to. Metropolita kijowski Teognost oraz arcybiskup nowogrodzki Mojżesz ekskomunikowali miasto na polecenie Iwana Kality. W 1329 roku, na rozkaz chana, Iwan Kalita wraz z innymi książętami wypowiedział wojnę Pskowowi. Aleksander zbiegł najpierw na Litwę, a następnie do Szwecji, po czym ekskomunika Pskowa została zdjęta. Po sześciu miesiącach Aleksander powrócił do Tweru pod opieką Giedymina.

W 1335 roku Aleksander wysłał swojego syna, Fiodora, do Ordy z prośbą o przebaczenie. Dwa lata później udał się tam osobiście. Ozbeg tym razem mu wybaczył i odesłał do Tweru, co spowodowało kolejne intrygi ze strony Moskwy. W październiku 1339 roku Aleksander i Fiodor zostali w Saraju zamordowani z rozkazu chana.