Aleksander Tuszko

Aleksander Stanisław Tuszko (urodzony 14 stycznia 1901 roku w Rejowcu, zmarły 29 stycznia 1992 roku w Warszawie) był polskim meliorantem, projektantem zbiorników wodnych oraz wykładowcą akademickim.

Życiorys

Uczył się w Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie, jednak jego edukację przerwał wybuch I wojny światowej. Maturę zdał eksternistycznie w Wilnie w 1922 roku (w Gimnazjum im. Zygmunta Augusta). W tym samym roku rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej, a 31 sierpnia 1928 roku uzyskał dyplom inżyniera hydrotechnika o numerze 1231. Praktyki zawodowe odbył w Dyrekcji Dróg Wodnych w Toruniu, gdzie później projektował różnorodne roboty wodne oraz melioracyjne. Został kierownikiem w Towarzystwie Budowy i Eksploatacji Stawów Wodnych „Best”, gdzie zajmował się budową stawów rybnych, regulacją małych cieków oraz projektowaniem ujęć grawitacyjnych i pompowanych. W latach 1930–1934 pełnił funkcję kierownika spraw wodnych w Naczelnej Dyrekcji Lasów Państwowych, gdzie usprawniał Narew i Narewkę oraz projektował porty drzewne w Augustowie i Bydgoszczy. W jego dorobku znajduje się także budowa basenów konserwacyjnych drewna. Po powodzi w 1934 roku współpracował (wraz z Wacławem Balcerskim, Zbigniewem Żmigrodzkim oraz Edwardem Czetwertyńskim) przy budowie zapory wodnej w Rożnowie.

Po niemieckiej agresji na Polskę w 1939 roku brał udział w kampanii wrześniowej. Po dostaniu się do niewoli udało mu się uciec z transportu do III Rzeszy. W latach 1940–1944 wykonywał dorywcze prace w Warszawie. Po zakończeniu wojny przeniósł się do Łodzi, gdzie kierował robotami związanymi z elektryfikacją i wodociągami. Następnie podjął pracę w Biurze Projektów Budownictwa Morskiego w Gdańsku, gdzie projektował osłony i wejścia do portów w Kołobrzegu, Ustce, Darłowie oraz Łebie. Stworzył system odwodnienia i uszczelnienia podziemnych magazynów w gdańskim Nowym Porcie. Pełnił również rolę doradcy w Ministerstwie Leśnictwa w zakresie robót wodnych, przeprowadzając ekspertyzy dla ujęć wody dla zakładów produkcji płyt pilśniowych w Czarnej Wodzie, Koniecpolu i Rucianem.

W 1949 roku rozpoczął wykłady z zakresu melioracji i regulacji rzek na Politechnice Gdańskiej. Później przeszedł do Instytutu Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku, gdzie prowadził badania dotyczące wód podziemnych dla m.in. elektrowni i zbiorników w Dychowie, Rożnowie, Turawie i Goczałkowicach, a także dla hut w Warszawie, Bierucie (Częstochowa) i Florianie, jak również dla miejscowości takich jak Andrychów, Bielawa i Fast. Następnie objął stanowisko dyrektora Biura Studiów Gospodarki Wodnej PAN. W 1957 roku rozpoczął kierowanie Zakładem Hydrauliki i Hydrologii na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1963 roku przewodniczył Radzie Zespołu Rzeczoznawców Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych NOT. Był także członkiem komitetów naukowych PAN, w tym Przestrzennego Zagospodarowania Kraju oraz Gospodarki Wodnej, a także Polskiego Komitetu Kształtowania i Ochrony Środowiska w Stołecznym Komitecie Frontu Jedności Narodu. Działał jako przewodniczący Rady Kampinoskiego Parku Narodowego w latach 1974–1980.

W 1971 roku przeszedł na emeryturę.