Aleksander Szymielewicz
Aleksander Szymielewicz (ur. 31 lipca?/13 sierpnia 1912 w Lidzie, zm. między 26 sierpnia a 2 września 1944 w Warszawie) był polskim lekarzem, a także partnerem kompozytora Karola Szymanowskiego oraz uczestnikiem powstania warszawskiego.
Życiorys
Był synem Jana Szymielewicza i Zofii z Makarewiczów – jego ojciec wyznawał religię rzymskokatolicką, natomiast matka była prawosławna. Edukację rozpoczął w Gimnazjum Państwowym im. Romualda Traugutta w Brześciu nad Bugiem, gdzie uczył się razem z Menachemem Beginem, który później został premierem Izraela. W maju 1931 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie nawiązał znajomość z Karolem Szymanowskim, z którym był związany przez kilka następnych lat. Dzięki wsparciu Szymanowskiego, w październiku 1931 roku rozpoczął naukę w Szkoły Podchorążych Sanitarnych oraz cywilne studia lekarskie na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie był członkiem uczelnianego Koła Medyków. 8 stycznia 1940 roku uzyskał absolutorium, a 2 maja 1940 roku zdał ostatni egzamin dyplomowy. 23 lipca 1941 roku został przyjęty do Izby Lekarskiej Warszawsko-Białostockiej. Pracował również w Lecznicy dla Przychodzących Chorych przy ul. Nowogrodzkiej 5. W czasach okupacji wspierał Ludwkę Bogórską i Zofię Chomętowską w prowadzeniu warszawskiego antykwariatu „Krynolina”, który założono w 1940 roku.
Podczas powstania warszawskiego był jednym z lekarzy pracujących w kościele dominikanów pod wezwaniem św. Jacka przy ul. Freta 8/10. Zginął pod gruzami zbombardowanego kościoła lub został rozstrzelany przez Niemców w jego ruinach. Ciała Aleksandra Szymielewicza nigdy nie odnaleziono, chociaż po wojnie historyk Zygmunt Wdowiszewski próbował ustalić miejsce jego pochówku za pośrednictwem Polskiego Czerwonego Krzyża.
W 1932 roku warszawski fotograf Benedykt Jerzy Dorys zrealizował, najprawdopodobniej na zlecenie Karola Szymanowskiego, serię zdjęć aktów męskich, na których pojawił się Aleksander Szymielewicz. Jedno z tych zdjęć znalazło się na okładce drugiego wydania książki Krzysztofa Tomasika „Homobiografie” w 2014 roku.
Przypisy
Bibliografia
- Chomętowska Zofia, Na wozie i pod wozem, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2007.
- Gliński Jan Bohdan, Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej, t. 3, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2003.
- Gradstein Leonia, Waldorff Jerzy, Gorzka sława, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1960.
- Gwizdalanka Danuta, Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2021.
- Marek Teler: Aleksander Szymielewicz: bohaterski medyk Powstania Warszawskiego. Histmag.org. [dostęp 2021-08-07].
- Teler Marek M., Oletka, „Replika” (92), Warszawa: Fundacja Replika, 31 lipca 2021, ISSN 1896-3617. Brak numerów stron w czasopiśmie.
- Tomasik Krzysztof, Homobiografie, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2014.
