Aleksander Augustyn Andrzej Szukiewicz (urodzony 20 listopada 1816 roku w Warszawie, zmarły 23 listopada 1885 roku w Przemyślu) był polskim pisarzem, tłumaczem, dziennikarzem oraz radnym miasta Krakowa.
Życiorys
Urodził się w rodzinie porucznika 4 Pułku Piechoty Liniowej, Augustyna Szukiewicza, i Karoliny z Piotrowskich (1797-1858). Po rozstaniu z Augustynem, matka wyszła za Juliana Assura (1822), dentystę z Sztokholmu, z którym rozwiodła się po trzech latach. W 1825 poślubiła Wincentego Janowskiego, z którym w 1832 roku osiedliła się na stałe w Krakowie.
Aleksander zadebiutował wierszami w leszczyńskim Przyjacielu Ludu w 1834 roku. W Krakowie nawiązał przyjaźń z poetami Gustawem Ehrenbergiem, Franciszkiem Żyglińskim oraz Edmundem Wasilewskim, z którymi angażował się w działalność radykalnego Stowarzyszenia Ludu Polskiego. W latach 1838–1840 studiował literaturę na Uniwersytecie Wrocławskim. Był członkiem wrocławskiego Towarzystwa Literacko-Słowiańskiego, którego kuratorem był Jan Evangelista Purkyně, co mogło wpłynąć na jego zainteresowanie kulturą czeską. Często wyjeżdżał do Pragi, gdzie być może studiował. Przetłumaczył z francuskiego trzy sztuki teatralne oraz trzyaktową operę „Vert-Vert”, wystawianą w Warszawie. W 1838 roku rozpoczął współpracę z poznańskim Tygodnikiem Literackim. W 1840 roku nabył folwark Ludwinów, który po roku sprzedał, a następnie zamieszkał przy ulicy Grodzkiej 41 w Krakowie. W 1843 ożenił się w Krakowie z Matyldą Chartowicz. Podczas Wiosny Ludów aktywnie uczestniczył w ruchu narodowym w Krakowie. Od marca 1848 do stycznia 1849 kierował redakcją radykalno-demokratycznego dziennika Jutrzenka. W październiku 1848 roku został wybrany do Rady Miejskiej Krakowa, w której pełnił funkcję do lipca 1853 roku. W 1849 roku był przewodniczącym Komitetu ds. Zaopatrzenia Wojsk Austriackich. W wyniku pożaru Krakowa w 1850 roku stracił swój majątek, w tym księgozbiór oraz rękopisy swoich utworów. W październiku 1851 roku objął stanowisko sekretarza redakcji i redaktora politycznego w czasopiśmie Czas. W 1856 roku opublikował na jego łamach „Powieść krakowską”, ukazującą losy zrujnowanej rodziny szlacheckiej. W latach 1853–1868 redagował wydawany w Krakowie Kalendarz Powszechny. Od 1861 roku był członkiem Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego w Krakowie. Jako redaktor Czasu wielokrotnie stawiał na sądzie, w tym za artykuł wspierający Powstanie styczniowe, z którego został uniewinniony przez Sąd Najwyższy w Wiedniu. W 1866 roku ponownie uzyskał mandat radnego w reaktywowanej Radzie Miejskiej Krakowa. Należał do Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, a od 1873 roku był członkiem nadzwyczajnym Akademii Umiejętności. W 1877 roku zrezygnował z mandatu radnego. W latach 1877–1882 prowadził rubrykę polityczną w Przeglądzie Polskim. Z powodu problemów ze wzrokiem w 1883 roku przerwał działalność dziennikarską i wyjechał do syna, Karola, do Przemyśla, gdzie dwa lata później zmarł. Został pochowany na cmentarzu Głównym w Przemyślu.
Z Matyldą z Chartowiczów miał synów: Władysława (1843-1868), doktora nauk prawniczych i współpracownika Czasu; Karola (1844-1903), inżyniera, ekonomistę, zastępcę dyrektora kolei Łupkowsko-Przemyskiej oraz prezesa Krakowskiego Towarzystwa Technicznego; Bolesława (ur. 1843); oraz Wandę (ur. 1849), zamężną za Romanem Jakubowskim.
Jedna z ulic Krakowa nosi imię Szukiewicza.
Przypisy
Bibliografia
Teresa Stanisławska-Adamczewska, Jan Adamczewski, Kraków, ulica imienia…, Kraków 2000
A. Barzycka-Paździor w: Polski Słownik Biograficzny, T. 49/2, str. 201-203
